บทบาทของสังกะสีต่อมะนาว

สังกะสี (Zn) เป็นธาตุอาหารรองที่มีบทบาทสำคัญต่อมะนาว แม้ต้องการในปริมาณน้อย แต่ถ้าขาดจะกระทบต่อการเจริญเติบโต การติดดอก และคุณภาพผลอย่างชัดเจน

1. บทบาทหลักของสังกะสีต่อมะนาว

1) ช่วยสร้างเอนไซม์และโปรตีน

• Zn เป็นส่วนประกอบของเอนไซม์หลายชนิดที่ควบคุมปฏิกิริยาทางชีวเคมี เช่น การสังเคราะห์กรดอะมิโน และโปรตีน

2) เกี่ยวข้องกับการสร้างฮอร์โมนพืช (Auxin)

• Zn ช่วยในการสังเคราะห์อินโดลอะซีติกแอซิด (IAA) ซึ่งควบคุมการยืดตัวของเซลล์

• ถ้าขาด Zn → ยอดอ่อนจะแคระ กิ่งสั้น ใบเล็กผิดปกติ

3) ช่วยในกระบวนการสังเคราะห์แสง

• เป็นตัวกระตุ้นเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการสร้างคลอโรฟิลล์

• ช่วยให้ใบมะนาวเขียวเข้มและสังเคราะห์น้ำตาลได้ดี

4) กระตุ้นการสร้างและสะสมแป้ง-น้ำตาลในผล

• ส่งผลต่อรสชาติ ความหอม และน้ำหนักผล

5) เพิ่มความทนทานต่อสภาพแวดล้อม

• Zn ช่วยให้พืชทนต่อความร้อนจัดและความเครียดจากสิ่งแวดล้อม

2. อาการขาดสังกะสีในมะนาว

• ใบอ่อนมีขนาดเล็ก เรียกว่า “ใบกว้างเล็ก” (little leaf)

• ใบอ่อนซีด เหลืองระหว่างเส้นใบ แต่เส้นใบยังเขียว (interveinal chlorosis)

• กิ่งแคระ ทรงพุ่มโปร่ง

• ดอกและผลลดลง ผลมีขนาดเล็ก

ในมะนาว อาการมักเริ่มที่ ใบอ่อนก่อน เพราะ Zn เป็นธาตุที่เคลื่อนย้ายในพืชได้จำกัด

3. การแก้ไขและป้องกัน

• พ่นทางใบ: ใช้ซิงค์ซัลเฟต (ZnSO₄) 200–400 ppm หรือคีเลตสังกะสี (Zn-EDTA) ช่วงแตกใบอ่อน

• ปรับ pH ดิน: pH สูงเกิน 7.5 จะทำให้ Zn ละลายได้น้อย ควรรักษา pH ที่ 6–6.5

• ใส่อินทรียวัตถุ: ช่วยจับ Zn ในรูปที่รากดูดได้ง่ายขึ้น

• หลีกเลี่ยงการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสมากเกินไป เพราะจะไปขัดขวางการดูด Zn

13 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร