สารชีวภัณฑ์ที่ใช้ในสวนมะนาวและประโยชน์
สารชีวภัณฑ์ (Biological control agents) เป็นทางเลือกที่ปลอดภัยและยั่งยืนในการจัดการศัตรูพืชและโรคพืชใน สวนมะนาว เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ทำ เกษตรปลอดภัย (GAP) หรือ เกษตรอินทรีย์ (Organic) โดยสารชีวภัณฑ์แต่ละชนิดมีจุลินทรีย์หรือสิ่งมีชีวิตที่ช่วยควบคุมศัตรูพืชโดยไม่ทิ้งสารพิษตกค้าง
สารชีวภัณฑ์ที่นิยมใช้ในสวนมะนาว
| ชื่อชีวภัณฑ์ | ชนิดจุลินทรีย์ | ประโยชน์ | วิธีใช้ |
|---|---|---|---|
| บิวเวอเรีย (Beauveria bassiana) | เชื้อราบ่มแมลง | กำจัดเพลี้ยไฟ เพลี้ยแป้ง หนอนแมลง | พ่นใบในช่วงเช้า/เย็น |
| เมตาไรเซียม (Metarhizium anisopliae) | เชื้อราบ่มแมลง | กำจัดเพลี้ยไฟ เพลี้ยหอย หนอนเจาะ | พ่นใบหรือราดดิน |
| ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma spp.) | เชื้อราป้องกันโรคพืช | ป้องกัน/ยับยั้งโรครากเน่า โคนเน่า | คลุกดิน/ราดโคนต้น |
| บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis) | แบคทีเรีย | ป้องกันโรคแคงเกอร์ ใบจุด เชื้อรา | พ่นทางใบ |
| บาซิลลัส อะไมโลลิคแฟเชียนส์ | แบคทีเรีย | กระตุ้นภูมิคุ้มกันพืช, ต้านเชื้อรา | พ่นทางใบหรือราดดิน |
| เชื้อราขาว (Lecanicillium lecanii) | เชื้อราบ่มแมลง | ควบคุมเพลี้ยแป้ง, เพลี้ยอ่อน | พ่นทางใบ |
| บาซิลลัส ทูริงเจนซิส (BT) | แบคทีเรีย | ควบคุมหนอนกินใบ หนอนชอนใบ | พ่นช่วงหนอนฟักตัว |
| บาซิลลัส เมกาเทอเรียม | แบคทีเรียส่งเสริมราก | เร่งราก เสริมการดูดธาตุอาหาร | ใช้กับน้ำรดโคนต้น |
ประโยชน์ของสารชีวภัณฑ์ในสวนมะนาว
:: ปลอดภัยต่อคนและสัตว์
:: ไม่มีสารพิษตกค้าง – ผ่านเกณฑ์ GAP และ Organic ได้ง่าย
:: ลดต้นทุนระยะยาว – ไม่ต้องใช้สารเคมีซ้ำ
:: เสริมภูมิคุ้มกันพืช – ช่วยให้พืชต้านทานโรคได้เอง
:: รักษาสมดุลธรรมชาติในสวน – ไม่ทำลายแมลงที่มีประโยชน์
ตัวอย่างยี่ห้อสารชีวภัณฑ์ที่มีจำหน่ายในไทย
| ยี่ห้อ | ชีวภัณฑ์ | จุดเด่น |
|---|---|---|
| บีทีทอง | BT (หนอน) | สำหรับหนอนชอนใบมะนาว |
| บิวแบค | Beauveria bassiana | เข้มข้นสูง ติดทนนาน |
| ไตรโคไบโอ | Trichoderma | ใช้ทางดินป้องกันโคนเน่า |
| ซับทีล-บี | Bacillus subtilis | ช่วยลดเชื้อรา ใบจุด |
ข้อควรระวังในการใช้ชีวภัณฑ์
:: หลีกเลี่ยงการผสมกับยาฆ่าเชื้อรา/สารเคมี
:: ใช้ในช่วงเย็นหรือเช้ามืดเท่านั้น (หลีกเลี่ยงแสงแดดแรง)
:: ควรใช้ต่อเนื่องทุก 7–14 วันเพื่อผลสูงสุด
:: เก็บในที่เย็น อุณหภูมิไม่เกิน 30°C
18 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร