เกลือในดิน หรือที่เรียกว่า “ดินเค็ม” หรือ “ดินมีค่าความเค็มสะสมสูง (EC สูง)” เป็นศัตรูเงียบของสวนมะนาว ที่ส่งผลให้ รากไม่ดูดน้ำ, ต้นแคระแกร็น, ใบซีดร่วง, และ ผลมะนาวเล็ก-น้ำแห้ง โดยเฉพาะถ้าใช้ปุ๋ยเคมีบ่อย หรือน้ำรดมาจากแหล่งน้ำกระด้าง

ลักษณะอาการ “มะนาวได้รับผลจากเกลือในดิน”

สาเหตุหลักที่ทำให้ดินเค็มในสวนมะนาว

วิธีลดเกลือในดินแบบธรรมชาติ

1. ราดน้ำเปล่าปริมาณมาก (leaching)

• ราดน้ำอย่างต่อเนื่องเพื่อชะล้างเกลือลงลึก

• ทำในพื้นที่ที่ระบายน้ำได้ → ถ้ามีน้ำดีใช้บ่อย

2. ใช้ฮิวมิคแอซิด (Humic acid)

• ฮิวมิคจับเกลือในดินให้หมดฤทธิ์

• ช่วยให้ดินร่วน รากเดินง่าย

• อัตรา: ฮิวมิค 20–30 ซีซี/น้ำ 20 ลิตร ราดทุก 2 สัปดาห์

3. ใส่ปุ๋ยคอก – ปุ๋ยหมัก – ฟางคลุมโคน

• ฟื้นโครงสร้างดิน

• ช่วยให้จุลินทรีย์ในดินกลับมาทำงาน

• ปุ๋ยอินทรีย์ดูดซับความเค็มได้บางส่วน

4. เสริมจุลินทรีย์ปรับดิน

• ราด EM / ไตรโคเดอร์มา / บาซิลลัส

• ช่วยปรับค่า pH และความเค็ม

• ใช้ร่วมกับน้ำหมักหน่อกล้วยหรือน้ำหมักมูลวัว

5. ปลูกพืชบำบัดดินช่วงพักสวน

• เช่น ปอเทือง ถั่วพร้า ถั่วเขียว → ช่วยลดความเค็ม

• หรือปลูกตะไคร้, หญ้าแฝก → ช่วยดูดซับเกลือบางส่วน

ถ้าต้องวัดดิน: ใช้เครื่องวัด EC (Electrical Conductivity)

สรุป

• “เกลือในดิน” ทำให้รากเสีย → ดูดน้ำ–ปุ๋ยไม่ได้

• แก้ด้วยการ “ชะล้าง + ฮิวมิค + อินทรีย์ + คลุมโคน”

• ปรับดินอย่างต่อเนื่องจะช่วยฟื้นสวนโดยไม่ต้องทิ้งต้น

69 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร