การฟื้นฟูต้นมะนาวที่ปลูกลงดิน (อายุมากหรือโทรมแล้ว) จะเน้นการ กระตุ้นให้ต้นแตกยอดใหม่ แข็งแรง และออกดอกติดผล โดยต้องดูแลทั้งระบบราก โครงสร้างต้น และสภาพดิน น้ำ ปุ๋ย อย่างเป็นระบบ ดังนี้

1. ตัดแต่งกิ่งเพื่อกระตุ้นแตกยอดใหม่

ตัดกิ่งที่มีลักษณะต่อไปนี้

• แห้ง เป็นโรค

• ไขว้กันในทรงพุ่ม

• ไม่สมบูรณ์ กิ่งแก่ที่ไม่ให้ผล

• ถ้าต้นโทรมมาก ให้ตัดฟื้นแบบหนัก (ตัดให้เหลือกิ่งโครงสร้างหลัก 2-3 กิ่ง)

• หลังตัดแต่ง ควรทายารอยแผลป้องกันเชื้อรา เช่น เบนเลทผสมน้ำ

2. ปรับปรุงดินรอบโคนต้น

• ขุดพรวนดินรอบโคน (ห่างจากโคน 30-50 ซม.) ให้ร่วนซุย

• เติม ปุ๋ยหมัก + ปุ๋ยคอกเก่า + แกลบดิบหรือใบไม้แห้งบด ลงในหน้าดิน

• หากดินเป็นกรดจัด (pH ต่ำกว่า 5.5) ให้ใส่ ปูนขาว (ปีละ 1 ครั้ง)

3. ให้ปุ๋ยอย่างเหมาะสม

ช่วงฟื้นฟู (1-2 เดือนแรก)

• ปุ๋ยหมัก/คอก 5-10 กก. รอบทรงพุ่ม

• ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 หรือ 16-16-16 อัตรา 200-300 กรัม/ต้น ทุก 20-30 วัน

หลังแตกยอดใหม่สมบูรณ์

• เปลี่ยนเป็นสูตร 8-24-24 หรือ 12-24-12 เพื่อกระตุ้นการออกดอกติดผล

4. ให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ

• รดน้ำให้ชุ่ม วันเว้นวัน หรือทุกวันในช่วงแล้ง

• หลีกเลี่ยงน้ำขังหรือดินแฉะ ซึ่งทำให้รากเน่า

5. กระตุ้นการแตกยอดและออกดอก

หลังต้นเริ่มแตกยอดดีแล้ว

• งดให้น้ำ 7-10 วัน (เพื่อกระตุ้นให้ต้นเครียดและออกดอก)

• จากนั้นรดน้ำเต็มที่ พร้อมให้ปุ๋ยสะสมตาดอก (สูตรฟอสฟอรัสสูง เช่น 8-24-24)

• ฉีดพ่น ฮอร์โมนไข่ หรือสาหร่ายทะเล เสริมเดือนละ 1 ครั้ง

6. ป้องกันโรคแมลง

สำคัญมากโดยเฉพาะช่วงแตกยอด

• เพลี้ยไฟ เพลี้ยแป้ง หนอนชอนใบ ราแป้ง

• ใช้สารชีวภาพ เช่น น้ำส้มควันไม้ หรือสมุนไพรสะเดา

• หรือใช้สารเคมีอย่างปลอดภัย ถ้าจำเป็น และเว้นระยะก่อนเก็บผล

ตัวเลือก :: ฟื้นฟูด้วยการ ตัดฟื้น แบบแรง (สำหรับต้นทรุดหนัก)

• ตัดต้นให้เหลือแค่ความสูง 50-80 ซม.

• ปล่อยให้แตกยอดใหม่ แล้วเลือกกิ่งหลักที่แข็งแรงขึ้นมาแทน

• วิธีนี้นิยมช่วงปลายฝน – ต้นหนาว เพื่อให้แตกยอดช่วงอากาศเย็น

24 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร