แคงเกอร์หยุดระบาดดูอย่างไร
"โรคแคงเกอร์หยุดระบาดหรือยัง?" เพราะถ้าด่วนพ่นยาเกินไปก็เปลือง แต่ถ้าช้าไป ต้นอาจติดเชื้อใหม่ได้อีก เรามาดูวิธี สังเกตและวิเคราะห์อย่างแม่นยำ ว่า “โรคแคงเกอร์หยุดระบาดแล้วหรือยัง” กันครับ
1. ดูที่ “ใบอ่อนรุ่นใหม่” นี่คือสัญญาณชัดที่สุด
| ลักษณะใบอ่อน | ความหมาย |
|---|---|
| ใบอ่อนแตกใหม่ สีเขียวสด ไม่เป็นจุดนูน ไม่มีจุดน้ำตาลกลางวง | โรคหยุดระบาดแล้ว |
| ใบอ่อนเริ่มมีจุดเล็กนูนใส ๆ คล้ายหัวเข็ม หมายถึงเชื้อยังมีชีวิต อยู่ในอากาศหรือฝนสาดมาใหม่ |
ยังมีการระบาดต่อเนื่อง |
| ใบอ่อนออกมาหลังฝนหยุด 10–15 วัน และยังคงปกติ ไม่มีรอยเชื้อใหม่ | ถือว่าระบาดหยุดแล้ว |
| ใบอ่อนคือดัชนีชี้วัด เพราะเชื้อ Xanthomonas citri จะเข้าทำลายเฉพาะช่วงใบอ่อน (ไม่เจาะใบแก่) | |
2. ดูจาก “รอยแผลเก่า”
ถ้าแผลแคงเกอร์เริ่ม แห้ง สีน้ำตาลด้าน ๆ ไม่มีของเหลว ไม่มีขอบมันเงา แสดงว่าเชื้อในบริเวณนั้น “หยุดเจริญแล้ว” ถ้าแผลยัง นูนมัน สีเข้ม ขอบชัดหรือมีเยื่อใสๆ ยังมีเชื้ออยู่ภายใน ใช้แว่นขยายส่องดู จะเห็นได้ชัดว่าจุดเก่าที่ตายแล้วจะ “ด้านและราบ” ส่วนที่ยังระบาดจะ “นูนมันและมีขอบขาว”
3. สภาพอากาศรอบสวน
โรคแคงเกอร์ชอบอากาศแบบ “อุ่นชื้น มีฝนสาดและลมแรง” ถ้าเข้าสู่ช่วงอากาศแห้ง ไม่มีฝน 10-15 วัน ลมสงบ เชื้อในอากาศจะลดลงจนหยุดแพร่กระจาย โดยเฉพาะ “ปลายฝนต้นหนาว” เมื่ออุณหภูมิลดลง เชื้อจะค่อย ๆ หยุดการสร้างสปอร์
4. ตรวจใต้ใบและขั้วใบ
ถ้ายังพบจุดเล็กๆ ที่ขั้วใบหรือตามเส้นใบ ยังมีการแพร่กระจาย ถ้าไม่มีจุดเพิ่มขึ้นในรอบ 7-10 วัน ถือว่าโรคหยุดแล้ว
5. การตรวจแบบชาวสวน (สังเกตง่าย)
ให้ “ทำเครื่องหมายใบที่เป็นโรคไว้” แล้วรอดู 7 วันถ้าจำนวนใบเป็นโรคเพิ่ม แสดงว่ายังระบาด แต่ถ้าจำนวนเท่าเดิม ไม่มีรอยใหม่ แสดงว่าหยุดระบาด
6. หลังโรคหยุดระบาด ควรทำอะไรต่อ
ตัดแต่งกิ่งที่มีแผลเก่า ออกไปให้หมด พ่นคอปเปอร์บาง ๆ (คอปเปอร์ไฮดรอกไซด์/คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์) เพื่อเคลือบผิวป้องกันซ้ำ เสริมอาหารทางใบ เช่น แมกนีเซียม + สังกะสี + กรดอะมิโน เพื่อให้ใบแข็งแรงขึ้น ลดไนโตรเจนลง ชั่วคราว เพื่อไม่ให้แตกใบอ่อนมากเกินไป (เพราะใบอ่อนคือจุดเสี่ยงของโรค)
สรุป “โรคแคงเกอร์หยุดระบาด” ดูได้จาก
• ไม่มีใบอ่อนติดเชื้อใหม่ 10-15 วัน
• รอยแผลเก่าเริ่มด้านและแห้ง
• ไม่มีฝนหรือลมแรงต่อเนื่อง
• ใบใหม่รุ่นต่อไปปกติ สีเขียวสด ไม่มีขอบนูน
91 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร