อาการ “บ้าใบ” ของมะนาว หมายถึง ต้นแตกใบอ่อนมากผิดปกติ แต่ ไม่ยอมออกดอก หรือออกดอกน้อยมาก สาเหตุและเงื่อนไขที่ทำให้เกิดอาการนี้ ได้แก่

สาเหตุหลักของมะนาวบ้าใบ

1. ไนโตรเจน (N) สูงเกินไป

• การให้ปุ๋ยยูเรีย, แอมโมเนียมซัลเฟต หรือปุ๋ยสูตรเสริม N บ่อยๆ ทำให้ต้นเจริญทางใบมากกว่าทางดอก

2. น้ำมากและสม่ำเสมอเกินไป

• รดน้ำหรือฝนตกชุก ต้นไม่เครียด ไม่สะสมอาหาร ไม่เปลี่ยนจากตาใบไปเป็นตาดอก

3. ไม่ผ่านช่วงพักตัว (Stress Phase)

• มะนาวต้องมีช่วงสะสมอาหาร (โดยการแกล้งแล้ง) ก่อนบังคับดอก

• หากให้น้ำ-ปุ๋ยต่อเนื่อง ต้นคิดว่าอยู่ในฤดูเจริญเติบโต แตกใบอย่างเดียว

4. ธาตุอาหารไม่สมดุล

• ขาดโพแทสเซียม (K) และฟอสฟอรัส (P) ทำให้ไม่กระตุ้นการสร้างตาดอก

• ได้ N มาก แต่ P-K น้อย บ้าใบไม่ออกดอก

5. กิ่งไม่เหมาะสม

• กิ่งอ่อนเกินไป หรือแก่เกินไป แตกยอดแต่ไม่ออกดอก

แนวทางแก้ไข

1. หยุดให้ไนโตรเจน: เลี่ยงปุ๋ยที่มี N สูงช่วงใกล้บังคับดอก

2. เพิ่มปุ๋ยโพแทสเซียม (K) และฟอสฟอรัส (P): ช่วยเร่งการสร้างตาดอก เช่น 8-24-24, 0-52-34 หรือใช้มูลสัตว์ปีกเช่นมูลไก่

3. แกล้งแล้ง: งดน้ำ 10–20 วัน ให้ใบเริ่มซีด/ร่วงเล็กน้อย แล้วจึงให้น้ำเพื่อกระตุ้นตาดอก

4. เลือกกิ่งเพสลาด (4–6 เดือน) :เป็นกิ่งที่พร้อมที่สุดในการติดดอก

5. ควบคุมการแตกใบอ่อน: หากแตกใบอ่อนเกินไป ให้เด็ดทิ้งบางส่วน เพื่อไม่ให้ต้นสูญเสียอาหาร

สรุปได้สั้นๆ

มะนาวบ้าใบเกิดจากต้นเจริญทางใบมากเกินไป (N และน้ำมากเกิน) ขาดความเครียดและธาตุอาหารสมดุล แก้โดยหยุด N, เพิ่ม P–K, แกล้งแล้ง และเลือกกิ่งเพสลาดเพื่อบังคับดอก<ฝp>

10 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร