กิ่งอ่อนพองน้ำ

อาการ "กิ่งอ่อนพองน้ำ" ในต้นมะนาว (หรือพืชวงศ์ส้มอื่น ๆ) เป็นสัญญาณว่ามี ความผิดปกติด้านการดูดน้ำ-การระเหยน้ำ หรือระบบภายในของเซลล์พืช ซึ่งอาจเกิดจากหลายสาเหตุ ทั้ง ปัจจัยทางสภาพอากาศ ดิน โรค หรือการให้ปุ๋ยน้ำมากเกินไป

ลักษณะอาการ

• กิ่งอ่อนมีลักษณะ บวม พอง อวบน้ำ

• เมื่อบีบเบา ๆ อาจรู้สึกนิ่ม หรือเปลือกบางจนอาจแตกได้

• บางครั้งจะพบว่ากิ่ง แตกหรือเปื่อย โดยเฉพาะหลังฝนตกหนักหรือรดน้ำจัด

• ถ้าปล่อยไว้ อาจตามมาด้วยอาการ ยอดแห้ง ปลายยอดเน่า หรือโรคเข้าทำลายซ้ำ

สาเหตุหลักที่ทำให้กิ่งมะนาว "พองน้ำ"

สาเหตุ รายละเอียด วิธีแก้ไข
ดินชื้นเกิน / รากอิ่มน้ำ ทำให้รากดูดน้ำมากเกิน กิ่งอ่อนเก็บน้ำไว้มากผิดปกติ ลดการให้น้ำ, ระบายน้ำในดินให้ดี
ฝนตกหนักต่อเนื่อง น้ำสะสมในเนื้อเยื่อกิ่ง ไม่ระเหยเพราะความชื้นสูง ปรับโครงสร้างทรงพุ่มให้โปร่ง
พ่นฮอร์โมนกระตุ้นเร่งโตมากเกิน เช่น จิบเบอเรลลิน, ไนโตรเจนสูง ทำให้เซลล์พองเร็วเกิน หยุดพ่นชั่วคราว / ปรับสูตรปุ๋ยให้สมดุล
ธาตุรองไม่สมดุล (Ca, B) แคลเซียมและโบรอนช่วยควบคุมผนังเซลล์ ถ้าขาด เซลล์เปราะ พองง่าย พ่นแคลเซียม + โบรอนสลับทุก 10-15 วัน
เริ่มต้นของโรคยอดเน่าหรือโรคแบคทีเรียเข้ากิ่งอ่อน แผลพองอาจเป็นจุดเริ่มต้นของเชื้อรา/แบคทีเรีย ตัดกิ่งเสีย เฝ้าระวังโรคแคงเกอร์หรือยอดเน่า

วิธีดูแลและป้องกันไม่ให้กิ่งอ่อนพองน้ำ

• ควบคุมการให้น้ำ: รดน้ำแบบพอดี โดยเฉพาะในช่วงฝนตก

• ตัดแต่งพุ่มให้โปร่ง: แสงเข้าได้ดี ลดความชื้นในทรงพุ่ม

• พ่นแคลเซียม-โบรอนทางใบ: ป้องกันเซลล์พองและเปราะ

• หลีกเลี่ยงการเร่งโตมากเกินไป: เช่น พ่นจิบเบอเรลลินหรือปุ๋ยยูเรียถี่ ๆ

• ใช้จุลินทรีย์ชีวภาพหรือสารป้องกันเชื้อรา (ถ้ามีแผล): เช่น BT, ไตรโคเดอร์มา, สารสกัดสมุนไพร

23 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร