ผลกระทบมดทำรังบริเวณโคนมะนาว

มดที่ทำรังบริเวณโคนต้นมะนาวอาจดูเหมือนไม่เป็นอันตรายโดยตรง แต่ในความจริงแล้ว มดมีผลกระทบทางอ้อมที่สำคัญต่อสุขภาพของต้นมะนาวและผลผลิต โดยเฉพาะเมื่อนำพาเพลี้ยแป้งหรือเพลี้ยอ่อนเข้ามาในระบบ

ผลกระทบจากการที่ "มดทำรัง" บริเวณโคนต้นมะนาว

ผลกระทบ รายละเอียด
ระบายดินในระดับหนึ่ง การขุดโพรงของมดทำให้ดินโปร่งในบางจุด
พาเพลี้ยอ่อน/เพลี้ยแป้งขึ้นต้น มดเลี้ยงเพลี้ยเพื่อกินน้ำหวาน → เพลี้ยดูดน้ำเลี้ยงต้นมะนาว
ทำให้เกิดราดำบนใบ/ผล มูลหวานจากเพลี้ยทำให้เชื้อราดำเติบโต
ทำลายรากฝอย (บางชนิด) มดบางชนิดอาจขุดรากฝอยเสียหายขณะทำโพรง
แทรกแซงชีวภัณฑ์ มดอาจไล่หรือทำลายแมลงตัวห้ำ/แตนเบียนที่ช่วยควบคุมศัตรูพืชตามธรรมชาติ
ทำให้ดินแห้งในบางจุด ดินในโพรงมดอาจขาดความชื้น ทำให้รากฝอยใกล้โพรงแห้งตาย

สังเกตสัญญาณที่มดเริ่มเป็นปัญหา

• มดจำนวนมากไต่ขึ้น-ลงลำต้นโดยเฉพาะช่วงเช้า-เย็น

• พบเพลี้ยแป้งสีขาวหรือเพลี้ยอ่อนใต้ใบ/ตามยอด

• ใบและผลมีคราบดำ (ราดำ)

• ใบเหลือง ยอดไม่แตก เพราะถูกเพลี้ยดูดน้ำเลี้ยง

• ดินรอบโคนต้นเป็นโพรงนุ่มผิดปกติ

แนวทางป้องกันและจัดการมดแบบปลอดภัย

1. ตัดวงจร "มด-เพลี้ย"

• ฉีดน้ำแรง ๆ ไล่เพลี้ยจากยอดพืช

• ใช้น้ำหมักสมุนไพร (เช่น สาบเสือ ข่า ตะไคร้หอม) พ่นใต้ใบ

2. ใช้ผงกำจัดมดปลอดสารเคมี

• ผงปูนแดง + น้ำตาล + บอแรกซ์ (เล็กน้อย) โรยรอบโคน

• ดินเบาเผา หรือผงซักล้างดินพอประมาณใส่ในรูรังมด

3. กั้นทางขึ้นของมด

• ทาวาสลีน หรือน้ำมันพืชผสมขี้ผึ้งรอบโคนต้น (แบบพืชในกระถาง)

• พันเทปเหนียวกันมดรอบลำต้น

4. ใช้ชีววิธี

• ปล่อยแมลงตัวห้ำ เช่น ด้วงเต่าลาย, แตนเบียน, แมลงช้างปีกใส → กินเพลี้ย

• ฉีดน้ำหมักจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง → ลดเพลี้ย ลดมด

เคล็ดลับเสริม

"หากต้นมะนาวเริ่มมีมดจำนวนมากผิดปกติ ให้ตรวจยอด ใบอ่อน และใต้ใบ – มักมีเพลี้ยแอบอยู่" การแก้ปัญหามด = ต้องจัดการเพลี้ยคู่กันเสมอ

28 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร