เชื้อไวรัสในมะนาว

เชื้อไวรัสในมะนาว เป็นภัยเงียบที่พบได้บ่อยในสวนมะนาว โดยเฉพาะการขยายพันธุ์จากต้นแม่ที่ไม่ผ่านการตรวจโรค จึงมีความสำคัญอย่างมากต่อการ คัดพันธุ์ เพื่อไม่ให้แพร่พันธุ์ต้นที่มีเชื้อแล้วโดยไม่รู้ตัว

เชื้อไวรัสที่สำคัญในมะนาว

ชื่อไวรัส อาการหลัก หมายเหตุ
CTV (Citrus tristeza virus) ใบเหลืองซีด ต้นแคระแกร็น รากฝอยตาย ผลเล็กลง ระบาดโดยเพลี้ยอ่อน หรือการขยายพันธุ์จากต้นติดเชื้อ
Psorosis virus เปลือกต้นแตก ใบมีจุดเหลืองซีดเป็นแถบ พบมากในต้นอายุเก่า
Exocortis viroid ลำต้นแตกเป็นร่อง เปลือกล่อน กิ่งเตี้ยแคระ มักมาจากการเสียบยอดจากต้นติดเชื้อ
Xyloporosis (Cachexia) ลำต้นมีอาการเปลือกช้ำ แขนงแห้งตาย พบในมะนาว–ส้มที่ใช้ตอผิดสายพันธุ์

อาการที่ควรระวังว่าอาจติดไวรัส

• ใบอ่อนมีลายจางเป็นร่างแหหรือเส้นซีด

• ใบเล็กผิดปกติ ยอดไม่แตก หรือแตกยอดแต่ชะงัก

• ต้นโทรมทั้งที่ดูแลดี ใบซีดเหลืองตลอด

• รากฝอยหาย รากขาวไม่มี

• ลำต้นมีร่องแตกตามแนวยาว

หากพบอาการเหล่านี้ อย่าเก็บกิ่งมาคัดพันธุ์เด็ดขาด

วิธีป้องกันไวรัสในมะนาว

• คัดกิ่งพันธุ์จากต้นที่ไม่เคยมีอาการผิดปกติ (ควรติดผลแล้ว 1–2 รุ่น)

• งดใช้กิ่งพันธุ์จากสวนที่เคยมีโรคติดต่อ

• ฆ่าเชื้อเครื่องมือเสียบยอด–ตอนกิ่งทุกครั้ง ด้วยแอลกอฮอล์ 70% หรือคลอร็อกซ์

• หมั่นควบคุมเพลี้ยอ่อน ไม่ให้เป็นพาหะไวรัส

• หมั่นตรวจสวนเป็นประจำ คัดต้นสงสัยแยกไว้ อย่าใช้พันธุ์ต่อ

เทคนิคเพิ่มเติม (สำหรับเกษตรกรจริงจัง)

• ใช้ต้นพันธุ์จากแหล่งที่ผ่าน การรับรองปลอดไวรัส (เช่น สถาบันวิจัยพืชสวน, มก.)

• หากจำเป็น ใช้ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เพื่อขจัดไวรัส (clean stock propagation)

52 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร