อาการ รากเสียจากการใส่ปุ๋ยเคมีมากเกินไป เป็นปัญหาที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในมะนาวที่ปลูกในกระถางหรือพื้นที่ดินระบายน้ำไม่ดี การใส่ปุ๋ยเคมีที่เข้มข้นเกินไปจะทำให้ดินเค็ม รากไหม้ และรากฝอยตาย ส่งผลให้ต้นมะนาวทรุด โทรม ไม่ออกดอก หรือยืนต้นตายได้ในที่สุด

ลักษณะอาการของ "รากเสียจากปุ๋ยเคมี"

สาเหตุที่ทำให้รากมะนาวเสียจากเคมี

• ใส่ปุ๋ยเคมีมากเกินความต้องการต้น

• ใส่บ่อยเกิน โดยไม่มีระยะพัก หรือใช้สูตรเข้มข้น

• ใส่ในช่วงอากาศร้อนจัดหรือดินแห้ง (รากจะดูดเค็มทันที)

• ดินระบายน้ำไม่ดี ทำให้เกลือเคมีสะสม

• ใช้ปุ๋ยเม็ดแบบหว่านกระจุกใกล้โคนต้นมากเกินไป

แนวทางฟื้นฟูต้นมะนาวที่รากเสียจากปุ๋ยเคมี

1. หยุดปุ๋ยเคมีทันที

• งดการให้ปุ๋ยทุกชนิดทันที ไม่ว่าจะพ่นหรือทางดิน

2. ล้างเกลือออกจากดิน

• รดน้ำมาก ๆ ให้ไหลผ่านรูระบายน้ำ ติดต่อกัน 2–3 วัน

• ถ้าปลูกในกระถาง ให้ยกกระถางขึ้นรดน้ำให้ไหลออกข้างล่าง

3. ฟื้นฟูรากด้วยจุลินทรีย์และอินทรีย์วัตถุ

• ใส่น้ำหมักฟื้นราก เช่น น้ำหมักกล้วย น้ำมะพร้าวผสมน้ำตาล

• ราดจุลินทรีย์ดี เช่น EM, ไตรโคเดอร์มา เพื่อย่อยของเสียในดิน

• รองก้นกระถางด้วยแกลบดิบ หรือพรวนหน้าดินผสมปุ๋ยหมัก

4. เสริมฮอร์โมนธรรมชาติกระตุ้นราก

• พ่นหรือราดด้วยสารกระตุ้นรากธรรมชาติ เช่น สาหร่ายทะเล + ฟุลวิค แอซิด + กรดฮิวมิค

• ทำทุก 5–7 วัน ติดต่อกัน 3–4 รอบ

5. สังเกตการแตกใบใหม่

• เมื่อต้นเริ่มแตกใบเขียวอ่อนใหม่ ถือว่า "ระบบรากเริ่มฟื้น"

• หลังจากนั้นจึงเริ่มให้ปุ๋ยอ่อนๆ ได้ เช่น 15-15-15 ละลายน้ำ 1 ช้อน/น้ำ 10 ลิตร

สูตรพ่นฟื้นราก (ธรรมชาติ)

ใช้พ่นใบ หรือราดโคน วันเว้นวัน

ส่วนผสม

• สาหร่ายทะเล 10 ซีซี

• กรดฮิวมิค 10 ซีซี

• น้ำตาลทรายแดง 1 ช้อนโต๊ะ

• น้ำเปล่า 5 ลิตร

20 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร