ปุ๋ยหมักในเข่ง
การทำ ปุ๋ยหมักในเข่ง เป็นวิธีที่ง่าย ประหยัด และเหมาะกับพื้นที่เล็ก เช่น สวนครัว สวนมะนาว หรือบริเวณบ้านเรือน ใช้ของเหลือในครัว เศษใบไม้ และวัสดุธรรมชาติมาทำให้กลายเป็นปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพดีภายใน 20–45 วัน
ข้อดีของการทำปุ๋ยหมักในเข่ง
| ข้อดี | รายละเอียด |
|---|---|
| ประหยัดพื้นที่ | เหมาะกับพื้นที่เล็ก ไม่ต้องขุดหลุม |
| ระบายอากาศดี | เข่งโปร่ง ทำให้หมักได้เร็ว |
| ดึงดูดไส้เดือนและจุลินทรีย์ | ช่วยย่อยเศษอินทรีย์ให้กลายเป็นปุ๋ยเร็ว |
| กลิ่นไม่แรง | หากใส่สัดส่วนคาร์บอน:ไนโตรเจนเหมาะสม |
| ได้ปุ๋ยหมักคุณภาพดี ใช้เองได้ปลอดภัย | |
อุปกรณ์ที่ต้องใช้
1. เข่งพลาสติกโปร่ง (เก่าๆ ก็ได้)
2. เศษวัสดุอินทรีย์ เช่น: เศษใบไม้ เศษหญ้า เศษอาหารพืชล้วน (ไม่ใส่มัน ของมัน ของเนื้อ) เปลือกผลไม้ เปลือกไข่
3. มูลสัตว์แห้ง (วัว, ไก่, แพะ)
4. รำละเอียด / แกลบดิบ / ขี้เถ้า
5. หัวเชื้อจุลินทรีย์ EM หรือน้ำหมักชีวภาพ
6. ผ้าเก่า / กระสอบเก่า / ฝาปิดเข่ง
สูตรปุ๋ยหมักในเข่ง (สูตรมาตรฐาน)
| ชั้น | วัสดุ | สัดส่วน (โดยประมาณ) |
|---|---|---|
| ชั้นที่ 1 | แกลบดิบ / ใบไม้แห้งรองพื้น | สูง 5–10 ซม. |
| ชั้นที่ 2 | เศษอาหารพืช + เศษหญ้า | 1 ส่วน |
| ชั้นที่ 3 | มูลสัตว์ + รำละเอียด | 0.5 ส่วน |
| ชั้นที่ 4 | ราดน้ำหมักชีวภาพ + น้ำพอชื้น | ไม่แฉะ |
| จากนั้น: ทำซ้ำเป็นชั้นๆ จนเต็มเข่ง ปิดฝา: ใช้กระสอบเก่าคลุมไว้ ไม่ให้น้ำฝนตกใส่ตรงๆ | ||
สูตรน้ำราดเร่งการหมัก (ถ้ามีของในสวน)
• สูตรธรรมชาติ: น้ำหมักกล้วยสุก + น้ำซาวข้าว + กากน้ำตาลเล็กน้อย ราด 2–3 วัน/ครั้ง เพื่อให้หมักเร็วขึ้น
วิธีดูแล
• พลิกกลับในเข่งทุก 5–7 วัน (ใช้ไม้แซะใน)
• หากแห้งเกิน เติมน้ำหมักให้พอชื้น
• หากมีกลิ่นเหม็น เติมรำละเอียดหรือแกลบ
• หากเข่งเริ่มร้อน การหมักกำลังดี
ระยะเวลาพร้อมใช้งาน
| ระยะเวลา | ลักษณะ | การใช้งาน |
|---|---|---|
| 20–30 วัน | วัตถุเริ่มร่วน มีกลิ่นหอมหมัก | ใช้คลุมโคน/รองก้นหลุมได้ |
| 45 วันขึ้นไป | สีเข้ม ไม่มีวัตถุดิบเหลือชัดเจน | ใช้คลุกดินปลูก / หว่านพืชได้เลย |
ใช้กับต้นมะนาวอย่างไร?
• รองก้นหลุมปลูก ต้นใหม่ 2–3 กำมือ
• คลุกดินรอบโคนต้นเก่า เพื่อฟื้นดินเสื่อม
• คลุมดินโคนต้น หนา 3–5 ซม. แล้วรดน้ำพอชื้น
• ห้ามใส่ชิดโคนมากเกินไป เว้นอย่างน้อย 5–10 ซม. รอบโคน
44 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร