อัตราส่วน C/N ของอินทรีย์วัตถุ
อัตราส่วน C/N (Carbon : Nitrogen ratio) ของอินทรีย์วัตถุ เป็นตัวบ่งบอกความสมดุลระหว่าง คาร์บอน (C) ซึ่งใช้เป็นพลังงานของจุลินทรีย์ กับ ไนโตรเจน (N) ซึ่งเป็นธาตุอาหารหลักที่จุลินทรีย์ต้องการในการสร้างเซลล์
ความหมาย
C สูงเกินไป (C/N กว้าง เช่น >30:1) จุลินทรีย์ใช้ไนโตรเจนหมดไปกับการย่อยสลายอินทรีย์วัตถุ พืชขาด N ชั่วคราว
C/N แคบ (เช่น <20:1) จุลินทรีย์ย่อยเร็ว ปลดปล่อย N ออกมาเร็ว มีประโยชน์ต่อพืชทันที แต่บางครั้งทำให้ N สูญเสียไปได้เร็ว
ค่ามาตรฐานที่เหมาะสม
อินทรีย์วัตถุที่เหมาะกับการทำปุ๋ยหมัก = C/N ประมาณ 25–30:1 (ย่อยสลายเร็ว และปลดปล่อยไนโตรเจนสมดุล)
ปุ๋ยหมักที่สุกสมบูรณ์แล้ว = C/N ประมาณ 10–15:1 (จุลินทรีย์ย่อยเสร็จ ไม่ดึง N จากดินเพิ่ม → พืชใช้ได้ทันที)
ตัวอย่าง C/N ของอินทรีย์วัตถุทั่วไป
วัสดุอินทรีย์ | C/N ratio โดยประมาณ |
---|---|
ฟางข้าว | 60–80 : 1 |
ใบไม้แห้ง | 40–80 : 1 |
แกลบ | 100–150 : 1 |
ขี้เลื่อย | 200–500 : 1 |
มูลวัวแห้ง | 20–25 : 1 |
มูลไก่ | 8–12 : 1 |
มูลสุกร | 10–15 : 1 |
กากถั่วเหลือง | 5–7 : 1 |
ปุ๋ยหมักสุก | 10–15 : 1 |
สรุปสำหรับสวนมะนาว
• ถ้าเอา ฟาง / ใบไม้ / ขี้เลื่อย ลงดินโดยตรง ค่า C/N สูง จุลินทรีย์ดึง N จากดิน มะนาวจะขาดไนโตรเจน ใบซีด โตช้า
• ถ้าใช้ มูลสัตว์ / ปุ๋ยหมักสุก ค่า C/N เหมาะสม ปลดปล่อย N เรื่อย ๆ มะนาวโตดี ใบเขียว
347 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร