มะนาวขาดธาตุรองในฤดูฝน เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยมากในสวนมะนาวช่วงหน้าฝน และหากไม่จัดการเร็ว จะส่งผลให้พืชแสดงอาการ ใบซีด ยอดเหลือง ใบเล็กหยิกงอ ต้นทรุด ไม่ออกดอก และเสี่ยงต่อโรคมากขึ้น

สาเหตุหลักที่ทำให้ "มะนาวขาดธาตุรอง" ในฤดูฝน

1. ฝนชะล้างธาตุอาหารในดิน

• ฝนตกหนักต่อเนื่องทำให้ธาตุรอง เช่น แคลเซียม (Ca), แมกนีเซียม (Mg), สังกะสี (Zn), เหล็ก (Fe), โบรอน (B) ถูกชะล้างลงใต้ดินลึก → รากดูดไม่ได้

• โดยเฉพาะในดินทรายและดินร่วนที่ระบายน้ำเร็ว

2. ดินแฉะ – รากขาดอากาศ

• น้ำฝนสะสมในดิน → รากขาดอากาศ → การดูดธาตุอาหารลดลง

• แม้ดินจะมีธาตุอยู่ แต่พืชดูดไม่ได้ → ขาดธาตุทางสรีรวิทยา

3. pH ดินเปลี่ยนเป็นกรดจัด

• ฝนทำให้ pH ดินลดลง (กรดมากขึ้น)

• ธาตุรองบางตัว (Zn, Mn, Fe) ดูดดีขึ้นในกรด แต่ธาตุหลักและแคลเซียม-โบรอนดูดได้น้อย

• หาก pH < 5.5 → ธาตุหลายชนิดจับตัวกัน-ตกตะกอน

4. ดินอัดแน่น – อินทรียวัตถุต่ำ

• ดินเหนียว ดินลูกรัง หรือดินที่ใช้ปุ๋ยเคมีนานปี โดยไม่เติมอินทรียวัตถุ → โครงสร้างดินเสีย

• ธาตุรองจับแน่นกับดิน พืชดูดไม่ได้

5. ฝนชะล้างปุ๋ยอินทรีย์-ชีวภาพ

• น้ำฝนทำให้จุลินทรีย์ในดินลดลง → วงจรการปลดปล่อยธาตุอาหารช้าลง

• ถ้าไม่มีการใส่ปุ๋ยรองหรือพ่นทางใบ → พืชจะแสดงอาการขาดธาตุรองชัดเจน

อาการขาดธาตุรองที่พบบ่อยในฤดูฝน

แนวทางแก้ไขและป้องกัน

1. ฟื้นระบบราก

• ราดน้ำหมักหน่อกล้วย / ฮิวมิคแอซิด / จุลินทรีย์บาซิลลัส เพื่อเร่งราก

• งดให้น้ำหากดินยังชื้น แก้ปัญหารากขาดอากาศ

2. พ่นธาตุรองทางใบ

• ใช้ ปุ๋ยธาตุรองรวม (มี Ca, Mg, Zn, Fe, B) ผสมน้ำพ่นทุก 7–10 วัน

• เสริมด้วย กรดอะมิโน หรือสาหร่ายทะเล เพื่อช่วยดูดซึมได้เร็วขึ้น

3. เสริมอินทรียวัตถุในดิน

• คลุมโคนด้วยหญ้าแห้ง ใบไม้แห้ง ย่อยง่าย

• ใส่ปุ๋ยคอกเก่า น้ำหมักชีวภาพสูตรสมดุลธาตุรอง

4. ตรวจวัด pH ดิน

• หาก pH < 5.5 → โรยปูนโดโลไมต์หรือหินฝุ่น 100–200 กรัม/ต้น ทุก 1–2 เดือน

473 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร