หนอนเจาะต้นมะนาว
หนอนเจาะต้นมะนาว เป็นศัตรูพืชที่สร้างความเสียหายอย่างมาก เพราะมันจะเจาะลำต้นหรือกิ่ง ทำให้ต้นมะนาวชะงักการเจริญเติบโต กิ่งแห้ง หรือแม้แต่ต้นตายได้
ชนิดของหนอนที่พบบ่อย
1. หนอนเจาะลำต้นมะนาว (Citrus stem borer)
• มักเป็นตัวอ่อนของแมลงปีกแข็ง (เช่น ด้วงหนวดยาว)
• หนอนจะเจาะเข้าไปกินเนื้อไม้ ทำให้กิ่งแห้งตาย
• สังเกตได้จากเศษขี้เลื่อยหรือน้ำยางไหลออกจากรอยเจาะ
2. หนอนเจาะกิ่ง/ยอด (เช่น หนอนผีเสื้อกลางคืนบางชนิด)
• ตัวหนอนจะซ่อนอยู่ภายในกิ่งหรือยอด ทำให้ยอดแห้งหัก กิ่งตายปลาย
• บางครั้งพบรอยแหว่งที่ใบ หรือใบม้วนก่อนเจาะเข้าแกนกิ่ง
สัญญาณการเข้าทำลาย
• มี ขี้เลื่อยหรือน้ำยางไหล ที่โคนกิ่งหรือโคนต้น
• ใบแห้ง กิ่งแห้ง หรือยอดแห้งโดยไม่มีเหตุชัดเจน
• บางกรณีพบ ตัวหนอนสีขาวอมชมพู/น้ำตาลอ่อน อยู่ภายในลำต้น
แนวทางป้องกันและกำจัด
1. วิธีเชิงกล (ไม่ใช้สารเคมี)
• ใช้ลวดแหย่เข้าไปในรูที่หนอนเจาะ เพื่อฆ่าหนอนภายใน
• ตัดกิ่งที่ถูกทำลายมากทิ้งแล้ว เผาทำลาย
• ใช้สำลีชุบน้ำมันเบนซิน/ดีเซลยัดรู แล้วอุดด้วยดินเหนียวหรือขี้ผึ้ง
2. ชีวภัณฑ์
• พ่นหรือฉีดสาร บีที (Bacillus thuringiensis) บริเวณยอดและกิ่ง
• ใช้เชื้อราบิวเวอเรีย (Beauveria bassiana) พ่นเพื่อควบคุมระยะตัวหนอน
3. สารเคมี (เมื่อจำเป็นเท่านั้น)
• ใช้สาร ฟิโพรนิล (Fipronil) หรือ คลอแรนทรานิลิโพรล (Chlorantraniliprole) อัดเข้าไปในรูที่หนอนอยู่
• ฉีดพ่นสารฆ่าแมลงกลุ่มสไปนีโทแรม (Spinetoram) หรืออิมิดาโคลพริด (Imidacloprid) บริเวณยอดอ่อนเพื่อลดการวางไข่
การป้องกันระยะยาว
• หมั่นตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง ลดที่หลบซ่อนของแมลง
• หลีกเลี่ยงการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนมากเกินไป เพราะทำให้ยอดอ่อนดึงดูดแมลงวางไข่
• ใช้พืชไล่แมลง (เช่น ตะไคร้หอม บอระเพ็ด) รอบแปลงปลูก
• ตรวจต้นสม่ำเสมอ โดยเฉพาะช่วงหน้าฝนหรืออากาศชื้น
24 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร