หนอนหนังเหนียว ที่พบบ่อยในสวนมะนาวคือ ตัวอ่อนของผีเสื้อกลางคืน หลายชนิด โดยเฉพาะกลุ่มที่กัดกินใบ กิ่งอ่อน หรือยอดอ่อน ลักษณะสำคัญคือ:

• ตัวอ่อนมี ผิวหนังเหนียว ลื่น สีเขียวอมน้ำตาล

• เมื่อถูกแตะหรือรบกวน มักจะ ม้วนตัวแน่นหรือดีดตัวหนี

• กัดกินใบมะนาวเป็นรูหรือหมดใบในช่วงกลางคืน

• ตัวเต็มวัยคือ ผีเสื้อกลางคืน ที่ออกไข่ใต้ใบตอนค่ำ

ลักษณะการทำลายของหนอนหนังเหนียว

1. กัดกิน ใบอ่อน/ยอดอ่อน ทำให้ยอดชะงักการเติบโต

2. ทิ้งเศษใบไว้เป็นเศษห้อยปลายกิ่ง

3. หนอนที่ตัวใหญ่ขึ้น จะ กัดเปลือกกิ่งอ่อน จนทำให้ยอดแห้ง

4. หากระบาดรุนแรง อาจทำให้ มะนาวชะงักการแตกใบใหม่ และต้านทานโรคต่ำลง

วิธีป้องกันและกำจัดหนอนหนังเหนียวในสวนมะนาว

1. ใช้ชีวภัณฑ์ "บีที" (Bacillus thuringiensis)

• เป็นแบคทีเรียที่ปลอดภัยต่อคนและพืช

• ทำให้หนอนหยุดกินและตายภายใน 1–2 วัน

• ฉีดพ่นตอนเย็น หลังพบตัวหนอน

2. ใช้สารสกัดสะเดา หรือสมุนไพรไล่แมลง

• เช่น น้ำหมักสะเดา + ตะไคร้หอม + ใบยาสูบ

• ฉีดพ่นทุก 5–7 วันในช่วงมีการระบาด

3. ตัดแต่งกิ่ง/ยอดที่มีไข่หรือหนอนออก

• สำรวจต้นตอนเย็น หรือตอนเช้าก่อน 9 โมง

• หากพบรอยกัดหรือมูลหนอน ให้ตัดจุดนั้นไปเผาหรือทำลาย

4. ใช้กับดักแสงไฟล่อผีเสื้อกลางคืน

• เปิดช่วงหัวค่ำถึงเที่ยงคืน

• ลดการวางไข่ของผีเสื้อที่เป็นต้นตอของหนอน

5. ปล่อยตัวห้ำตัวเบียนตามธรรมชาติ

• เช่น แตนเบียนไข่, แตนเบียนหนอน (Trichogramma spp.)

• ส่งเสริมแมลงมิตร เช่น มวนพิฆาต แมงมุมในสวน

ถ้าจำเป็นต้องใช้สารเคมี

• ใช้สารเฉพาะกลุ่มหนอน เช่น สไปนีโทแรม (Spinetoram), อินดอกซาคาร์บ (Indoxacarb)

• พ่นเฉพาะจุดระบาด และหลีกเลี่ยงช่วงที่มะนาวออกดอกหรือมีผลอ่อน

• พ่นช่วงเย็นเท่านั้น เพื่อหลีกเลี่ยงทำลายแมลงดี

เคล็ดลับเสริม:

• หลังควบคุมหนอนแล้ว ให้ฟื้นฟูต้นด้วยน้ำหมักหน่อกล้วยหรือน้ำหมักข้าว

• ใส่แคลเซียมจากเปลือกไข่บดรอบโคน → ช่วยให้ใบแข็ง หนอนกัดได้ยากขึ้น

298 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร