วงจรชีวิตของเชื้อราในดิน (Soil-Borne Fungal Pathogen Life Cycle) เป็นกระบวนการที่อธิบายการเกิด–ขยาย–แพร่–ทำลายของเชื้อราในดิน ซึ่งมีความสำคัญต่อการจัดการโรคในพืช เช่น มะนาว ส้ม และพืชเศรษฐกิจอื่น ๆ โดยเฉพาะในฤดูฝนหรือสภาพแวดล้อมชื้น

วงจรเชื้อราในดิน: 6 ขั้นตอนหลัก

1. ระยะพักตัวในดิน (Dormancy)

• เชื้อราอยู่ในรูป สปอร์ (spore) หรือ โครงสร้างทนทาน เช่น oospore, chlamydospore

• อยู่ได้นานเป็นปีในดิน แกลบ เศษพืช ฟาง หรือรากพืชเก่า

2. การฟักตัว (Germination)

• เมื่อมีความชื้น–อุณหภูมิเหมาะสม และรากพืชอ่อนอยู่ใกล้

• สปอร์จะแตกตัวและสร้างเส้นใย (hyphae)

3. การเข้าทำลาย (Infection)

• เส้นใยของเชื้อราเจาะเข้าสู่รากพืชโดยตรงหรือผ่านรอยแผล

• บางชนิดปล่อยเอนไซม์สลายผนังเซลล์ ทำให้พืชชะงัก

4. การลุกลามในพืช (Colonization)

• เชื้อราขยายในระบบราก โคน ลำต้น และอาจลุกลามไปยังใบ

• ทำให้เกิดอาการ รากเน่า โคนเน่า ใบซีด ร่วง ต้นโทรม

5. การขยายพันธุ์ (Reproduction)

• สร้างสปอร์ใหม่จำนวนมากในซากรากหรือดินรอบโคน

• สปอร์กระจายด้วยน้ำฝน น้ำรดต้น หรือเครื่องมือ

6. การกลับสู่สภาพพักตัว (Return to Dormancy)

• เมื่อพืชตายหรือสภาพแวดล้อมไม่เหมาะ

• สปอร์จะกลับเข้าสู่โหมดพัก รอจังหวะใหม่อีกครั้ง

ตัวอย่างเชื้อราดินและโครงสร้างพักตัว:

วิธีแทรกแซงวงจรเชื้อราในดิน

17 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร