ระบบรากไม่เดิน
ระบบรากไม่เดิน เป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้ต้นมะนาว “ชะงักการเติบโต” หรือ “ยืนต้นเฉย ๆ” โดยเฉพาะในช่วง 1–6 เดือนแรก หลังปลูก หากปล่อยไว้นานต้นจะโทรมและอ่อนแอ
สาเหตุที่ “ระบบรากไม่เดิน”
สาเหตุ | รายละเอียด |
---|---|
ดินแน่น อัดทึบ | ดินเหนียว หรือไม่ผสมอินทรียวัตถุ ทำให้รากเดินไม่ได้ |
น้ำมากเกิน/ขัง | รากขาดอากาศ ทำให้ปลายรากเน่า |
ดินเย็น ดินเปรี้ยว | ค่าความเป็นกรดสูง (pH ต่ำกว่า 5.5) ทำให้รากหยุดทำงาน |
ใช้ปุ๋ยเคมีเร็วเกินไป | รากอ่อนถูกแอมโมเนียหรือเกลือปุ๋ย ทำให้รากไหม้ |
โดนเชื้อราในดิน | เช่น ไฟทอปธอรา หรือรากเน่าจากจุลินทรีย์ก่อโรค |
ไม่มีการคลุมดิน | ความร้อนสูง-เย็นจัด → ดินแห้ง/แข็ง รากไม่ขยาย |
วิธีฟื้นฟูระบบรากไม่เดิน
1. พรวนดินรอบโคนแบบไม่รบกวนราก
• ใช้มือหรือไม้พรวนเบา ๆ ห่างจากโคน 10–15 ซม.
• เติมปุ๋ยหมักเก่า + แกลบดิบ หรืออินทรียวัตถุโปร่ง ๆ เช่น:
• • กาบมะพร้าวสับ
• • ใบไม้แห้งย่อย
2. ราดด้วยจุลินทรีย์ช่วยระบบราก
สูตรชีวภาพ | วิธีใช้ |
---|---|
จุลินทรีย์บาซิลลัส | ละลายน้ำราดรอบโคน ช่วยย่อยอินทรีย์ ปรับดินโปร่ง |
น้ำหมักหน่อไม้/ปลา | 1:20 กับน้ำ ราดทุก 7 วัน กระตุ้นรากใหม่ |
ไตรโคเดอร์มา | ป้องกันรากเน่า เชื้อราในดิน |
เสริมไคโตซาน ช่วยให้รากแข็งแรงและต้านโรค |
3. คลุมดินใต้โคน
ใช้วัสดุคลุมดิน เช่น:
• ฟางข้าว
• ใบกล้วยแห้ง
• แกลบดิบ หรือกาบมะพร้าว
ช่วยรักษาความชื้น + ลดอุณหภูมิหน้าดิน → รากเดินดีขึ้น
4. หยุดให้ปุ๋ยเคมีแรง ๆ ชั่วคราว
เปลี่ยนมาใช้ "น้ำหมักอ่อน ๆ" หรือ "ปุ๋ยอินทรีย์ละลายน้ำ" เช่น น้ำหมักกล้วย/ผงถั่วเหลือง 1:20 ฉีดพ่นใบ และราดโคน5. ตรวจรากถ้าต้นไม่ฟื้นใน 14 วัน
• ขุดดินลึกประมาณ 10–15 ซม. ตรวจดูราก:
• • ถ้ารากขาว = ยังมีชีวิต ฟื้นได้
• • ถ้ารากน้ำตาลคล้ำ หรือยุ่ย = เริ่มเน่า ต้องใช้ไตรโคเดอร์มารักษา
เป้าหมายหลังเริ่มฟื้นระบบราก
ช่วงเวลา | อาการที่ควรเห็น |
---|---|
7 วัน | ดินร่วนโปร่งขึ้น ใบเริ่มเขียวสด |
14 วัน | ใบอ่อนเริ่มผลิ รากใหม่แตกปลายขาว |
21–30 วัน | ยอดใหม่เริ่มเดิน ต้นเริ่มตั้งตัว |
36 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร