เมื่อต้นมะนาวมีอายุมากขึ้น กิ่งบางกิ่งจะเริ่มแก่ แห้ง หรือขวางทรงพุ่ม กิ่งเหล่านี้มีขนาดใหญ่เกินกว่ากรรไกรจะตัดได้ การใช้เลื่อยจึงเป็นทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด เพราะช่วยให้แผลเรียบ ลดการฉีกของเนื้อไม้ และป้องกันการติดเชื้อหลังการตัดได้ดีกว่า

ขั้นตอนการตัดกิ่งใหญ่ที่ถูกต้อง

1. สำรวจและกำหนดกิ่งที่จะตัด

เลือกเฉพาะกิ่งที่ ขวางทรงพุ่มหรือบดบังแสง เป็นกิ่งโรค กิ่งแห้ง หรือถูกแมลงเจาะ กิ่งในทรงพุ่มที่ทำให้แน่นเกินไป ควรตัดในช่วงที่อากาศแห้ง ไม่มีฝน เพื่อให้แผลแห้งเร็ว

2. ตัดแบบ “สามจังหวะ” ป้องกันเนื้อไม้ฉีก

นี่คือหัวใจของการตัดกิ่งใหญ่ให้ปลอดภัย

จังหวะที่ 1: เลื่อยจากด้านล่างของกิ่งเข้ามา ประมาณ 1/3 ของเส้นผ่านศูนย์กลางกิ่ง จุดนี้ช่วยป้องกันไม่ให้เนื้อไม้ฉีกเมื่อกิ่งตก

จังหวะที่ 2: เลื่อยจากด้านบนให้ห่างจากรอยตัดแรก 10-15 ซม. ตัดให้กิ่งขาดออกจากต้นอย่างปลอดภัย

จังหวะที่ 3: เลื่อยตัดเก็บโคนกิ่งอีกครั้ง โดยให้เรียบเสมอกับคอแตกกิ่ง (branch collar) ห้ามตัดชิดลำต้นจนเป็นรอยเว้า เพราะจะทำให้ต้นช้ำและแผลสมานยาก

3. จัดการแผลหลังการตัด

ใช้ มีดคมแต่งแผลให้เรียบ ทา ปูนแดง ผสมคอปเปอร์ หรือปูนขาวฆ่าเชื้อ เพื่อป้องกันเชื้อแคงเกอร์หรือเชื้อราซึมเข้า หากเป็นกิ่งใหญ่พิเศษ (>3 นิ้ว) สามารถใช้ แผลพ่นคอปเปอร์บาง ๆ หลังตัดได้อีกชั้น

4. ดูแลหลังการตัด

รดน้ำให้พอเหมาะ 2-3 วันถัดมา เพื่อให้ต้นไม่เครียด เสริมปุ๋ยทางใบหรือฮิวมิค เพื่อกระตุ้นการแตกยอดใหม่ หลีกเลี่ยงการตัดพร้อมกันหลายกิ่งใหญ่ในครั้งเดียว เพราะต้นจะสูญเสียพลังงานมาก

ข้อควรระวังเพิ่มเติม

• ห้ามใช้เลื่อยที่ทื่อหรือเป็นสนิม เพราะจะทำให้แผลขรุขระ

• ห้ามทิ้งเศษกิ่งที่มีโรคไว้ในสวน ให้รวบรวมเผาหรือฝัง

• ถ้าตัดกิ่งโรค ควรฆ่าเชื้อเลื่อยด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อก่อนตัดต้นอื่นเสมอ

สรุป

การตัดกิ่งมะนาวขนาดใหญ่ไม่ใช่แค่เรื่องของแรง แต่คือ “เทคนิคและความเข้าใจในสรีรวิทยาของต้นไม้” ตัดอย่างถูกวิธี ต้นไม่ช็อก แผลหายเร็ว ยอดใหม่แข็งแรง และโรคไม่ลาม

5.5k @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร