การ ตัดแต่งกิ่งแบบหนัก ๆ (หรือ “ตัดแต่งกิ่งใหญ่”) คือการตัดกิ่งหลัก กิ่งแขนง หรือยอดที่มีขนาดใหญ่กว่าปกติออกจากต้นมะนาว ซึ่งต่างจากการตัดแต่งใบหรือกิ่งเล็กทั่วไป การทำแบบนี้มีผลต่อโครงสร้างและสุขภาพของต้นโดยตรง

ตัดแต่งกิ่งแบบหนัก ๆ คือเมื่อไร?

มักใช้ในกรณีต่อไปนี้:

• ต้นโทรม หรือ ปลูกมาหลายปี ใบหรือลำต้นไม่สมดุล

• ต้องการฟื้นฟูระบบราก-ยอด หลังจากฝนหนัก รากเสีย

• เกิดโรคแมลงระบาดหนัก เช่น หนอนเจาะลำต้น เพลี้ยลงกิ่งหลัก

• กระตุ้นการแตกยอดใหม่ และเริ่มต้นรอบการออกดอก-ติดผลใหม่

• ต้นพุ่มทึบมาก อากาศถ่ายเทไม่ดี → เสี่ยงเชื้อรา

วิธีตัดแต่งกิ่งแบบหนัก (สำหรับมะนาว)

1. เลือกกิ่งที่ควรตัด

• กิ่งแห้ง กิ่งโรค กิ่งไขว้กัน กิ่งอ่อนแอ

• กิ่งลำต้นด้านล่างที่ไม่จำเป็น (ดูดอาหาร)

• กิ่งที่พุ่มแน่นเกินไป → ตัดให้โปร่ง แสงเข้าได้

2. ใช้กรรไกรหรือเลื่อยสะอาด

• ฆ่าเชื้อก่อนตัด (แอลกอฮอล์ 70% หรือจุ่มในน้ำเดือด)

• ตัดเฉียง ปากตัดเรียบ ไม่ฉีกหรือบิ

3. ทายากันเชื้อรา (แผลใหญ่)

• ใช้ปูนแดง + น้ำ หรือ ยาพ่นแผลพืช ทาที่แผลตัด

4. ตัดแล้วพักฟื้นต้น

• งดปุ๋ยเคมี 2–3 สัปดาห์แรก

• รดน้ำสม่ำเสมอ ร่มรำไร หลีกเลี่ยงฝนลงแผล

• เมื่อแตกใบใหม่จึงเริ่มให้ปุ๋ยบำรุง

ตัวอย่างช่วงที่เหมาะกับการตัดแต่งหนัก

ข้อควรระวัง:

• อย่าตัดแต่งหนักเกิน 40–50% ของพุ่มในครั้งเดียว

• ห้ามตัดขณะต้นอ่อนแอ หรือมีรากเน่าอยู่แล้ว

• หลีกเลี่ยงการตัดก่อนฝนตกหรือระหว่างฝนตก

สรุป:

“การตัดแต่งกิ่งแบบหนัก เป็นวิธีฟื้นต้นที่ดี แต่ต้องทำถูกเวลา และต้องดูแลหลังตัดอย่างใกล้ชิด” เหมาะมากสำหรับมะนาวที่โทรม ต้นไม่แตกยอด หรือมีโรคแมลงลงหนักๆ

56 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร