แผนการเปลี่ยนสวนมะนาวเคมีให้เป็นอินทรีย์

แผนการเปลี่ยนสวนมะนาวเคมีให้เป็นสวนมะนาวอินทรีย์ อย่างเป็นระบบ เหมาะสำหรับเกษตรกรหรือเจ้าของสวนที่ต้องการลดการใช้สารเคมีและมุ่งสู่การทำเกษตรปลอดภัยและยั่งยืน

แผนการเปลี่ยนสวนมะนาวเคมีเป็นสวนอินทรีย์ (Organic Transition Plan)

ระยะที่ 1 :: เตรียมความพร้อม (เดือนที่ 1–3)

ตรวจประเมินสวนเดิม

• พื้นที่ปลูก สภาพดิน, น้ำ, การระบายน้ำ

• พันธุ์มะนาว อายุ, สภาพต้น, ระบบราก

• ปริมาณการใช้สารเคมีเดิม: ปุ๋ยเคมี, ยาฆ่าแมลง

วางแผนการเลิกใช้สารเคมี

• หยุดใช้ปุ๋ยเคมี และยาฆ่าแมลงทันทีหรือค่อย ๆ ลด

• เริ่มใช้ ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก น้ำหมักชีวภาพ

ปรับปรุงดิน

• ใส่ปุ๋ยหมักคลุมโคนต้นหนา 5–10 ซม.

• หว่านปอเทือง/ถั่วพุ่มเป็นปุ๋ยพืชสด

• ตรวจวิเคราะห์ดินเพื่อวางแผนบำรุงเฉพาะจุด

ระยะที่ 2 :: เริ่มระบบอินทรีย์ (เดือนที่ 4–12)

ให้อาหารพืชด้วยระบบธรรมชาติ

• ใช้น้ำหมักชีวภาพ เช่น:

•• น้ำหมักมูลไก่, น้ำหมักกล้วยหอม

•• เชื้อจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง (PSB)

•สลับสูตร 7–10 วัน/ครั้ง

ป้องกันโรค-แมลงแบบอินทรีย์

ศัตรูพืช วิธีป้องกัน
เพลี้ย น้ำส้มควันไม้, น้ำต้มใบสะเดา
หนอนเจาะ เชื้อเมตาไรเซียม / บิวเวอเรีย
โรครากเน่า คลุมโคนให้โปร่ง ใช้ไตรโคเดอร์มา

บำรุงต้นให้สมบูรณ์

• ตัดแต่งกิ่ง เพิ่มแสง-อากาศ

• ติดตั้งระบบน้ำพ่นหมอก/น้ำหยด

• เสริมแคลเซียม-โบรอนจากปูนแดง น้ำหมักเปลือกไข่ ฯลฯ

ระยะที่ 3 :: ระบบจัดการและการขอรับรอง (เดือนที่ 13–24)

บันทึกทุกขั้นตอน

• จดข้อมูลการให้ปุ๋ย การฉีดพ่นชีวภาพ

• ใช้ สมุดบันทึกฟาร์มเกษตรอินทรีย์ เป็นหลักฐาน

• ห้ามใช้สารเคมีแม้เพียงครั้งเดียวในระยะเปลี่ยนผ่าน

ยื่นขอรับรองมาตรฐานอินทรีย์ (เลือก 1)

มาตรฐาน หน่วยงาน ระยะเวลา
Organic Thailand กรมการข้าว / พัฒนาที่ดิน ฯ 1–2 ปี
PGS (กลุ่มตรวจสอบร่วม) เครือข่ายเกษตรกร 6–12 เดือน
IFOAM หน่วยรับรองเอกชน ขึ้นกับประเทศปลายทาง

สรุปแนวทางสำคัญ

หัวข้อ สิ่งที่ต้องทำ
ปุ๋ย ใช้เฉพาะอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยหมัก, ปุ๋ยคอก
น้ำ น้ำสะอาด ไม่ปนเปื้อนเคมี
ป้องกันแมลง ใช้วิธีธรรมชาติและชีวภัณฑ์เท่านั้น
จัดการสวน ต้องมีบันทึกทุกขั้นตอน
รับรอง ยื่นขอ GAP (อินทรีย์) หรือ Organic Thailand

29 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร