การลดการพึ่งพาปุ๋ยเคมีด้วยชีวภัณฑ์
ปุ๋ยเคมีแม้จะช่วยเร่งการเจริญเติบโตของพืชในระยะสั้น แต่การใช้ต่อเนื่องในปริมาณมากส่งผลเสียต่อดิน สิ่งแวดล้อม และสุขภาพของผู้บริโภค การนำ “ชีวภัณฑ์ปรับปรุงดิน” มาใช้จึงเป็นทางเลือกสำคัญที่ช่วย ลดการพึ่งพาปุ๋ยเคมี ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
กลไกที่ชีวภัณฑ์ช่วยลดการใช้ปุ๋ยเคมี
ปลดปล่อยธาตุอาหารในดินอย่างต่อเนื่อง
• จุลินทรีย์สามารถละลายแร่ธาตุหรือย่อยสลายอินทรียวัตถุในดิน ให้พืชดูดซึมธาตุอาหารได้โดยไม่ต้องเติมปุ๋ยเคมีเสริม
ตรึงไนโตรเจนจากอากาศ
• แทนการใช้ปุ๋ยไนโตรเจน เช่น ยูเรีย หรือแอมโมเนียมซัลเฟต
• เช่น Rhizobium ในถั่ว หรือ Azospirillum ในข้าวโพด
เพิ่มประสิทธิภาพการใช้ปุ๋ย (Fertilizer Use Efficiency)
• แม้ใช้ปุ๋ยเคมีร่วมด้วย ก็ใช้ได้น้อยลงแต่ได้ผลเท่าเดิมหรือดีกว่า เพราะชีวภัณฑ์ช่วยให้พืชดูดซึมธาตุอาหารได้ดีขึ้น
ประโยชน์ของการลดการใช้ปุ๋ยเคมี
• ป้องกันการสะสมของสารเคมีในดินและน้ำ
• ลดต้นทุนการผลิตให้เกษตรกร
• ส่งเสริมการสร้างโครงสร้างดินให้ร่วนซุย มีชีวิต
• ปลอดภัยต่อผู้บริโภคในระบบอาหาร
• สร้างสมดุลระบบนิเวศในแปลงเกษตร
ตัวอย่างการใช้ชีวภัณฑ์ทดแทนปุ๋ยเคมี
ชนิดของชีวภัณฑ์ | หน้าที่ | ใช้แทนปุ๋ยเคมีประเภท |
---|---|---|
Rhizobium | ตรึงไนโตรเจน | ปุ๋ยไนโตรเจน (N) |
Bacillus megaterium | ละลายฟอสเฟต | ปุ๋ยฟอสฟอรัส (P) |
Trichoderma spp. | ย่อยอินทรียวัตถุ | ปุ๋ยอินทรีย์ + เพิ่มธาตุรอง |
Azotobacter | ตรึงไนโตรเจน | ปุ๋ยยูเรีย |
5 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร