“โรคแคงเกอร์” (Citrus Canker) เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากแบคทีเรีย Xanthomonas citri ซึ่ง ไม่มีทางกำจัดให้หมดสิ้นจากสวนได้ 100% โดยเฉพาะในแหล่งปลูกที่มีความชื้นสูง ฝนตกชุก และมีลมแรงพัดพาเชื้อได้ตลอดฤดูฝน

ดังนั้น แนวทางที่ถูกต้องที่สุดคือ “อยู่ร่วมกับโรคแคงเกอร์อย่างชาญฉลาด” หมายถึง การบริหารจัดการให้อยู่ในระดับที่ไม่สร้างความเสียหายทางเศรษฐกิจ

หลักการ “อยู่ร่วมกับแคงเกอร์” อย่างได้ผล

1. เสริมภูมิต้นมะนาว

รักษาความสมดุลธาตุอาหาร (โดยเฉพาะ Ca, B, Zn, Mg, Mn) เพิ่มความแข็งแรงของผนังเซลล์เพื่อลดโอกาสการเข้าทำลายของเชื้อ ใช้ปุ๋ยเคมีอย่างพอดี อย่าเน้นไนโตรเจนเกินไป เพราะจะทำให้เนื้อเยื่ออ่อนและเชื้อเข้าทำลายง่าย

2. ควบคุมยอดอ่อนให้เหมาะสม

แคงเกอร์ชอบยอดอ่อนและใบอ่อนที่มีผนังเซลล์บาง ควรจำกัดช่วงที่แตกยอดอ่อนให้พร้อมกัน เพื่อสามารถป้องกันได้เป็นรอบเดียว

3. พ่นคอปเปอร์ป้องกันเป็นระยะ

พ่นเมื่อมีฝน หรือช่วงเริ่มแตกใบอ่อนใหม่ ใช้ในอัตราที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงการพ่นถี่เกินจนเกิดการสะสมหรือใบไหม้

4. จัดระบบลมและน้ำในสวน

ลดความชื้นสะสมในทรงพุ่มด้วยการตัดแต่งกิ่งโปร่ง ใช้น้ำแบบหัวสเปรย์ใต้ทรงพุ่มแทนการพ่นน้ำทั่วต้น หากมีแนวลมแรงควรใช้แนวกันลม เช่น ไทรเกาหลี หรือกล้วยน้ำว้า

5. ใช้จุลินทรีย์ช่วยควบคุม

เช่น Bacillus subtilis, Pseudomonas fluorescens ช่วยยับยั้งเชื้อแบคทีเรียก่อโรคโดยการแข่งขันทางชีวภาพ

6. เลือกพันธุ์ที่ทนแคงเกอร์ได้ดีกว่า

เช่น “แป้นรำไพ2” หรือ “พิจิตร2” ที่มีผิวใบหนาและแผลหายเร็วกว่าแป้นชนิดอื่น

สรุป

“อย่าคิดกำจัดให้หมด แต่ให้บริหารให้อยู่ร่วมอย่างสมดุล” แคงเกอร์จะกลายเป็นโรคที่ ‘ควบคุมได้’ ไม่ใช่ ‘ภัยร้ายแรง’ หากสวนมีภูมิคุ้มกันดี

82 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร