หัวเชื้อชีวภัณฑ์ชนิดผงแห้ง เป็นรูปแบบที่ได้รับความนิยมมากในหมู่เกษตรกร เพราะมีอายุการเก็บรักษานาน สะดวกในการขนส่ง และสามารถนำไปขยายพันธุ์ใช้งานต่อได้ง่าย โดยเฉพาะในระบบเกษตรอินทรีย์หรือเกษตรปลอดสารพิษ
คุณสมบัติของ "หัวเชื้อชีวภัณฑ์ชนิดผงแห้ง"
ลักษณะ | รายละเอียด |
---|---|
รูปแบบ | ผงแห้งละเอียด สีเขียวอ่อน น้ำตาล หรือขาว ขึ้นอยู่กับชนิดเชื้อ |
ส่วนประกอบ | สปอร์จุลินทรีย์ผสมกับวัสดุพาหะ เช่น แป้งมัน ขี้เลื่อย รำละเอียด |
อายุการเก็บ | 6 เดือน – 1 ปี (ถ้าเก็บในที่เย็น แห้ง ไม่โดนแสงแดด) |
การนำไปใช้ | ผสมน้ำโดยตรง หรือใช้ในการขยายหัวเชื้อเพิ่มเติม |
ตัวอย่าง "หัวเชื้อชีวภัณฑ์ชนิดผงแห้ง" ที่นิยมใช้ในสวนมะนาว
1. ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma spp.)
• ใช้ป้องกัน: โรครากเน่า โคนเน่า เชื้อราดิน
• การใช้: ผสม 50–100 กรัม กับน้ำ 20 ลิตร ราดโคนต้น หรือผสมลงในปุ๋ยหมัก 1–2 กก. ต่อตัน เพื่อย่อยอินทรียวัตถุ
2. บิวเวอเรีย (Beauveria bassiana)
• ใช้กำจัด: เพลี้ยไฟ เพลี้ยแป้ง หนอน
• การใช้: ผสม 50 กรัม/น้ำ 20 ลิตร พ่นใต้ใบในช่วงเย็น
3. เมทาไรเซียม (Metarhizium anisopliae)
• ใช้กำจัด: ด้วง แมลงวันทอง เพลี้ยหอย
• การใช้: เหมือนกับบิวเวอเรีย ฉีดพ่นให้ครอบคลุมใต้ใบ–กิ่ง
แนวทางการ ขยายหัวเชื้อชีวภัณฑ์ผงแห้ง
สูตรขยายหัวเชื้อง่าย ๆ ด้วยข้าวสุกหรือรำละเอียด:
วัสดุ:
• หัวเชื้อชีวภัณฑ์ผงแห้ง 1 ซอง (50 กรัม)
• ข้าวสุก 1 กิโลกรัม (หรือรำละเอียด/ขี้เลื่อยหมัก)
• ถุงพลาสติกสะอาด หรือถังหมักเล็ก
วิธีทำ:
• ผสมข้าวสุกกับหัวเชื้อให้ทั่ว
• รัดปากถุงให้แน่น เจาะรูเล็ก ๆ ให้มีอากาศ
• เก็บในที่ร่ม 3–7 วัน จนเชื้อขยายตัวเต็มที่ (เชื้อสีเขียว/ขาวปกคลุมทั่ว)
การใช้งาน:
• ใช้ประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ/น้ำ 20 ลิตร ราดโคน หรือพ่นพืช หรือใช้ผสมปุ๋ยหมัก ย่อยสลายเศษพืช
ข้อควรระวังในการใช้หัวเชื้อผงแห้ง
• ห้ามใช้ร่วมกับยาฆ่าแมลงหรือยาฆ่าเชื้อราทั่วไป
• อย่าเก็บไว้ในที่ร้อนหรือชื้น (ควรใส่ถุงซิปล็อกหรือขวดพลาสติกปิดสนิท)
• ตรวจสอบวันผลิตและวันหมดอายุ
• ถ้าเห็นว่าผงเปียก มีเชื้อราแปลก ๆ หรือมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ → ไม่ควรใช้
40 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร