ดอกมะนาวคุณภาพดี

ดอกมะนาวคุณภาพดี คือ ดอกที่สมบูรณ์ แข็งแรง มีอัตราการติดผลสูง และสามารถพัฒนาเป็นผลขนาดมาตรฐานได้ ดอกลักษณะนี้ไม่ได้เกิดขึ้นโดยบังเอิญ แต่ต้องอาศัย “ความสมบูรณ์ของต้น-สมดุลอาหาร-สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม” เรามาดูองค์ประกอบทั้งหมดอย่างเป็นระบบกันครับ

1. ลักษณะของ “ดอกมะนาวคุณภาพดี”

ลักษณะ คำอธิบาย
ดอกขนาดใหญ่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 2-3 ซม. กลีบหนา สีขาวนวล
กลีบดอกไม่บิดงอ บ่งบอกว่าได้รับแคลเซียมและโบรอนเพียงพอ
เกสรตัวผู้ (เกสรเหลือง) สมบูรณ์ มีจำนวนมาก และผงเกสรติดแน่นไม่ร่วงง่าย
เกสรตัวเมียตั้งตรง ยอดเกสร (stigma) ไม่แห้งหรือดำ
ดอกบานพร้อมกันทั้งช่อ ทำให้ผสมเกสรได้ดี และติดผลสม่ำเสมอ
กลิ่นหอมแรง แสดงถึงการสร้างน้ำมันหอมระเหยสมบูรณ์

2. เงื่อนไขสำคัญที่ทำให้ดอกมะนาวมีคุณภาพ

(1) ต้นมะนาวต้อง “สะสมอาหารเต็มที่”

• ก่อนออกดอก 1-2 เดือน ต้องมีใบแก่สีเขียวเข้ม

• สัดส่วน C/N ในต้นสูง (คาร์บอนมากกว่าไนโตรเจน)

• หยุดแตกยอดอ่อนก่อนออกดอกประมาณ 2 สัปดาห์

• หากต้นยังแตกยอดอ่อน ดอกจะเล็กและไม่ติดผล

• เทคนิค: ใช้ปุ๋ย 8-24-24 หรือ 12-24-12 ก่อนกระตุ้นดอก 2-3 สัปดาห์ ลดไนโตรเจนลง เพิ่มฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม

(2) สมดุลธาตุอาหาร

ธาตุ บทบาทต่อคุณภาพดอก
ฟอสฟอรัส (P) ช่วยสร้างตาดอกและเพิ่มจำนวนดอก
โพแทสเซียม (K) ควบคุมการบานของดอกและความแข็งแรงของเกสร
แคลเซียม (Ca) ป้องกันกลีบดอกบิดงอ และเพิ่มความแข็งแรงของผนังเซลล์
โบรอน (B) ช่วยให้เกสรตัวผู้สมบูรณ์ และเพิ่มอัตราการติดผล
สังกะสี (Zn) มีบทบาทในการสังเคราะห์ฮอร์โมนออกซิน ช่วยให้ดอกไม่หลุดร่วง
ควรพ่นทางใบด้วย “แคลเซียม-โบรอน+สังกะสี” ทุก 7-10 วัน ช่วงก่อนและระหว่างออกดอก

(3) อุณหภูมิและแสง

• อุณหภูมิที่เหมาะสม: 20–30°C

• แสงแดดต้องเพียงพออย่างน้อย 6 ชั่วโมง/วัน

• อากาศเย็นสลับแห้ง (ช่วงปลายหนาวต้นแล้ง) จะช่วยเร่งการเปิดตาดอกได้ดี

(4) ความชื้นและการให้น้ำ

• ควรให้น้ำสม่ำเสมอในช่วงเริ่มแทงตาดอก

• ห้ามขาดน้ำหรือให้น้ำมากเกิน เพราะจะทำให้ดอกแคระหรือร่วง

• เมื่อเริ่มบาน ควรให้น้ำในตอนเช้าเท่านั้น ไม่พ่นน้ำตอนดอกบาน

(5) สุขภาพใบและราก

• ใบแก่สมบูรณ์คือ “โรงงานสร้างอาหารให้ดอก”

• หากใบเหลือง ใบหงิก หรือมีเพลี้ยไฟทำลาย ดอกจะอ่อนและหลุดง่าย

• รากต้องแข็งแรง ไม่มีเชื้อราในดิน และได้รับอากาศเพียงพอ

3. ปัจจัยที่ทำให้ “ดอกด้อยคุณภาพ”

สาเหตุ ผลกระทบ
ใช้ปุ๋ยไนโตรเจนสูงเกิน ดอกเล็ก กลีบบิด ไม่ติดผล
ออกดอกตอนต้นยังแตกยอด ดอกถูกแย่งอาหาร
ขาดโบรอน-แคลเซียม ดอกบิด เกสรตัวเมียแห้ง
เพลี้ยไฟเข้าทำลาย กลีบดอกเป็นรอยเงิน ดอกแห้งไม่ผสมติด
อุณหภูมิต่ำกว่า 15°C ต่อเนื่อง เกสรไม่ทำงาน ดอกไม่ผสม
ฝนหรือน้ำค้างหนักช่วงดอกบาน ละอองเกสรถูกชะล้าง ดอกร่วง

4. เคล็ดลับเกษตรกรชั้นเซียน

• ก่อนออกดอก 15 วัน พ่น ฟอสฟอรัสสูง+โบรอน+สาหร่ายสกัด ช่วยเร่งตาดอกและเพิ่มความสมบูรณ์ของดอก

• ขณะดอกบาน งดพ่นทุกชนิด (เว้นแต่จำเป็นเรื่องโรค)

• หลังดอกบาน 7 วัน เริ่มพ่น โพแทสเซียมไนเตรต (KNO₃) เพื่อช่วยติดผล

• บำรุงต้นหลังติดผล ด้วย 15-5-30+แคลเซียมโบรอน เพื่อให้ผลไม่หล่น

13 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร