เมื่อใช้ปุ๋ยเคมีมากเกินไปในดินที่แน่นหรือดินที่มีโครงสร้างไม่ดี จะเกิดผลกระทบหลายอย่างที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพและการเจริญเติบโตของต้นมะนาวหรือพืชอื่น ๆ

ผลกระทบของการเร่งปุ๋ยเคมีในดินแน่น

1. ดินแน่นมากขึ้น (Compaction)

• ปุ๋ยเคมีบางชนิด โดยเฉพาะที่เป็นเกลือแร่เข้มข้น จะทำให้ดินเกาะตัวแน่นขึ้น

• ลดความพรุนของดิน ทำให้อากาศและน้ำซึมผ่านได้ช้า

• รากพืชหายใจได้ไม่ดี รากเจริญเติบโตช้า

2. การสะสมเกลือ (Salt accumulation)

• ปุ๋ยเคมีมีเกลือแร่สูง เมื่อใส่มากเกินไปจะทำให้เกิดความเค็มสะสมในดิน

• เกลือจะดูดน้ำออกจากรากพืช ทำให้พืชขาดน้ำ (osmotic stress)

• ใบไหม้ ยอดแห้ง และอาจตายได้ในระยะยาว

3. การเปลี่ยนแปลงค่า pH ดิน

• ปุ๋ยไนโตรเจน เช่น ยูเรีย หรือแอมโมเนียมซัลเฟต เมื่อใช้มากจะทำให้ดินเป็นกรดมากขึ้น

• ดินกรดจะลดการดูดซึมธาตุอาหารบางชนิด เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม

• ทำให้พืชขาดธาตุอาหารที่จำเป็น

4. การทำลายโครงสร้างจุลินทรีย์ในดิน

• ปุ๋ยเคมีสูงเกินไปจะทำลายจุลินทรีย์ที่ดีในดิน

• ดินขาดการย่อยสลายอินทรียวัตถุและการฟื้นฟูโครงสร้างดิน

• ดินยิ่งแน่นและแข็งตัวมากขึ้น

แนวทางแก้ไขและป้องกัน

• ใช้ปุ๋ยเคมีในปริมาณพอดี ตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญหรือผลวิเคราะห์ดิน

• เพิ่มอินทรียวัตถุในดิน เช่น ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก เพื่อปรับปรุงโครงสร้างดินให้ร่วนซุย

• ใช้สารปรับปรุงดิน เช่น ปูนโดโลไมต์ ปูนขาว เพื่อปรับ pH

• รดน้ำให้เพียงพอ ช่วยละลายเกลือและป้องกันการสะสม

• สลับใช้ปุ๋ยชีวภาพและปุ๋ยเคมีผสมผสานกัน

22 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร