แมลงช่วยย่อยซากพืชใบไม้

แมลงที่ช่วยย่อยซากพืชใบไม้มีหลายกลุ่มมาก และถือเป็น “แรงงานธรรมชาติ” ที่ช่วยหมุนเวียนธาตุอาหารกลับสู่ดิน ทำให้ดินร่วน โปร่ง และมีจุลินทรีย์ที่ดีขึ้น ผมจะแบ่งตาม กลุ่มหลัก และ บทบาท ให้เห็นภาพชัดขึ้น

1. กลุ่มตัวชี้วัดดินดี (Decomposer ในดิน)

ชื่อ ลักษณะ บทบาท
กิ้งกือ ลำตัวยาว มีหลายปล้อง ขาสั้นมาก กินเศษใบไม้ผุ เคี้ยวและย่อยเศษพืชให้เล็กลง จุลินทรีย์ย่อยต่อ
กิ้งกือกระสุนพระอินทร์ ลำตัวป้อม ม้วนเป็นลูกกลมได้ ย่อยใบไม้และเศษพืชในที่ชื้น
เพลี้ยกระโดดดิน (Springtail) ตัวเล็กมาก กระโดดได้สูงเมื่อถูกรบกวน กินเชื้อราบนใบไม้ผุ ควบคุมเชื้อราบางชนิด

2. กลุ่มแมลงกินซากบนผิวดิน

ชื่อ ลักษณะ บทบาท
ด้วงดิน (Ground beetle) ตัวดำแข็ง วิ่งเร็ว บางชนิดกินซากพืช บางชนิดล่าแมลง
ด้วงกินมูลสัตว์ เปลือกแข็ง กลิ้งมูลสัตว์เป็นก้อน ช่วยนำอินทรียวัตถุและเมล็ดพืชลงดิน
ด้วงปีกแข็งย่อยไม้ผุ เจาะและกัดกินเนื้อไม้ผุ เศษกิ่ง ทำให้เศษไม้แตกเป็นผงเร็วขึ้น

3. กลุ่มตัวช่วยย่อยในกองปุ๋ยหมัก

ชื่อ ลักษณะ บทบาท
หนอนแมลงวันลาย (Black soldier fly larvae) ตัวอ้วนสั้น กินเก่ง ย่อยเศษผัก เศษผลไม้ และเพิ่มความร้อนในกองปุ๋ย
หนอนด้วงงวงมะพร้าว (บางระยะ) กินเนื้อไม้และกาบมะพร้าวผุ เปลี่ยนวัสดุหยาบให้เป็นเศษเล็ก
ด้วงปีกแข็งย่อยไม้ผุ เจาะและกัดกินเนื้อไม้ผุ เศษกิ่ง ทำให้เศษไม้แตกเป็นผงเร็วขึ้น

4. กลุ่มอื่น ๆ ที่ไม่ใช่แมลงแต่ทำงานร่วม

• ไส้เดือนดิน ไม่ใช่แมลง แต่เป็นผู้ย่อยหลักในดิน

• หอยทากเล็ก & กระสุนพระอินทร์ (หอย) กัดกินใบไม้ผุ

• ตะขาบและแมงมุมบางชนิด ไม่ได้ย่อยพืชโดยตรง แต่ควบคุมแมลงที่แย่งอาหารผู้ย่อย

เคล็ดลับถ้าต้องการเพิ่มแมลงย่อยซากในสวนมะนาวหรือแปลงเกษตร

• รักษาความชื้นดินระดับพอเหมาะ (ไม่แฉะ)

• ปล่อยเศษใบไม้คลุมดินบางส่วน

• หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีฆ่าแมลงแบบครอบคลุม

346 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร