ค่า EC ดินสูง (Electrical Conductivity – ค่าการนำไฟฟ้าของดิน) คือสัญญาณว่ามี เกลือแร่หรือสารละลายอยู่ในดินมากเกินไป ซึ่งเป็น “ภัยเงียบ” ที่ค่อย ๆ ทำลายระบบรากของพืชโดยที่บางครั้งเราไม่ทันสังเกต

1. ทำไมค่า EC สูงถึงอันตราย

• ค่า EC สูง หมายความว่าความเข้มข้นของเกลือในสารละลายดินมาก

• ส่งผลให้ แรงดันออสโมซิสในดิน สูง รากดูดน้ำได้ยาก แม้ดินจะชุ่มน้ำ

• เกิด ความเครียดจากเกลือ (Salt stress) รากแห้งตายทีละส่วน

• อาจเกิด พิษเฉพาะธาตุ เช่น โซเดียม คลอไรด์ หรือโบรอนสะสมมากเกินไป

2. ผลเสียต่อระบบราก

• ขนรากฝอยเหี่ยวและตาย ลดพื้นที่ดูดน้ำ/อาหาร

• รากดำหรือสีน้ำตาล เน่าเพราะการดูดน้ำลดลงและดินอุ้มน้ำมาก

• รากหลักเติบโตช้าหรือหยุดโต

• ไมคอร์ไรซาและจุลินทรีย์ดินลดลง ทำให้การดูดธาตุอาหารด้อยลง

3. ค่า EC ดินกับระดับความเสี่ยง (ds/m)

4. อาการที่เห็นบนใบและต้น

• ใบเหลืองหรือซีด แม้ใส่ปุ๋ยเพิ่มก็ไม่ฟื้น

• ขอบใบแห้งไหม้ (tip burn)

• ใบร่วงก่อนกำหนด

• การแตกยอดและออกดอกชะงัก

5. วิธีลดค่า EC ในดิน

• ล้างเกลือออก (Leaching) – ให้น้ำสะอาดปริมาณมากผ่านหน้าดิน เพื่อชะล้างเกลือออกจากเขตราก

• ปรับปรุงโครงสร้างดิน – ใส่อินทรียวัตถุเพื่อช่วยให้น้ำซึมและเกลือกระจายตัวลงลึก

• ใช้ยิปซัม (CaSO₄·2H₂O) – ช่วยแทนที่โซเดียมบนอนุภาคดินและชะล้างออก

• เลือกน้ำชลประทานที่ค่า EC ต่ำ – ป้องกันการสะสมเพิ่ม

• ใช้พืชทนเค็มชั่วคราว – เพื่อลดความเสียหายระหว่างปรับสภาพดิน

16 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร