พืชพยุงดิน

พืชพยุงดิน (บางท้องถิ่นเรียกว่า พืชคลุมดิน หรือ พืชปรับปรุงดิน) คือพืชที่มีบทบาทช่วย ยึดโครงสร้างดิน รักษาหน้าดิน เพิ่มอินทรียวัตถุ และลดการอัดแน่นของดิน ซึ่งมีความสำคัญมากในสวนมะนาวหรือพื้นที่ปลูกไม้ผลที่ต้องการให้ดินมีชีวิตและรากเดินดี

ประโยชน์ของพืชพยุงดิน

1. ช่วยพยุงโครงสร้างดิน ป้องกันดินแน่น ดินยุบ หรือดินทรุด

2. รักษาหน้าดินไม่ให้ถูกชะล้าง โดยเฉพาะหน้าฝน

3. ระบบรากช่วยให้อากาศถ่ายเท และเพิ่มช่องว่างในดิน

4. เมื่อไถกลบ จะเพิ่มอินทรียวัตถุและธาตุอาหาร

5. ลดวัชพืช โดยแย่งพื้นที่และแสงแดด

6. รักษาความชื้นในดิน ได้ดีในฤดูแล้ง

ตัวอย่างพืชพยุงดินยอดนิยม

พืช จุดเด่น วิธีใช้
ปอเทือง รากลึก พยุงดินดี เพิ่มไนโตรเจน ปลูกแซมแถว ไถกลบตอนออกดอก
ถั่วพร้า รากหนา ลำต้นโตไว ตายง่าย ปลูกริมแปลงหรือร่องสวน
ถั่วเขียว/ถั่วลิสงเถา คลุมดินดี ป้องกันวัชพืช ปลูกแซมใต้โคนต้นไม้
ถั่วพุ่ม/ถั่วพู คลุมหน้าดิน ใบใหญ่ รากช่วยตรึง N ใช้รอบแปลง
หญ้าแฝก รากยาวลึกถึง 1–2 เมตร ปลูกเป็นแนวสกัดการพังทลาย
ปีกไก่แดง/พุดตานญี่ปุ่น ปลูกใต้ไม้ผล ร่มเงาได้ดี ไม่ชิงธาตุอาหารมาก
มันปู/สาบเสือเตี้ย รากแน่น ทนแล้ง คลุมแน่น เหมาะพื้นที่ลำบาก

วิธีใช้พืชพยุงดินในสวนมะนาว

• ปลูกห่างจากโคนต้นมะนาวประมาณ 50–100 ซม. เพื่อไม่แย่งน้ำ

• เลือกชนิดที่ไม่เบียดรากมะนาวหรือชิงธาตุอาหาร

• ไถกลบหรือตัดหมักคืนดิน เพื่อเพิ่มอินทรียวัตถุเมื่อโตเต็มที่

• หลีกเลี่ยงพืชที่มีระบบรากแข็งรุนแรงในวงบ่อมะนาว (เช่นหญ้าเนเปียร์)

7 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร