ร่องน้ำเลี้ยง
ร่องน้ำเลี้ยง (vascular bundle หรือ vascular groove) ในบริบทของการตอนกิ่ง คือแนวหรือร่องที่เห็นบนเปลือกกิ่งไม้ ซึ่งบ่งบอกถึงตำแหน่งของท่อน้ำ (ไซเลม) และท่ออาหาร (โฟลเอ็ม) ที่ลำเลียงน้ำและสารอาหารภายในต้น
ทำไม “ร่องน้ำเลี้ยง” จึงสำคัญในการตอนกิ่ง?
ช่วยบ่งชี้ตำแหน่งที่มีท่อลำเลียงอาหารอยู่ใกล้ผิวเปลือก
• เมื่อเรา “ควั่น” เปลือกเพื่อทำกิ่งตอน ต้องตัดให้ขาดเฉพาะส่วนของโฟลเอ็ม (ท่ออาหาร)
• ท่อเหล่านี้อยู่ใต้เปลือก ใกล้ร่องน้ำเลี้ยง
• การสังเกตแนวร่องช่วยให้ควั่นได้ลึกพอดี ไม่ตัดเข้าท่อน้ำ (ไซเลม) ด้านในมากเกินไป
ร่องน้ำเลี้ยงเป็นแนวที่รากจะเกิดง่ายที่สุด
• ตรงจุดนั้นมีเนื้อเยื่อเจริญ (แคมเบียม) ทำงานดี
• จึงนิยมวางมอสหรือวัสดุตอนให้ครอบคลุมร่องนี้
ลักษณะของ “ร่องน้ำเลี้ยง” บนกิ่งมะนาว
ลักษณะ | ความหมาย |
---|---|
เป็นร่องยาวบางๆ วิ่งตามแนวกิ่ง | บ่งบอกตำแหน่งของท่อลำเลียง |
มักมีหลายร่องต่อกิ่ง | แต่ละร่องคือทางเดินน้ำและอาหาร |
มองเห็นชัดเจนในกิ่งเพสลาด | ช่วยให้เลือกตำแหน่งตอนได้ดี |
เทคนิคการใช้ “ร่องน้ำเลี้ยง” ในการตอนกิ่ง
• ควั่นเปลือก รอบกิ่ง ให้ขาดท่ออาหารแต่ไม่ตัดลึกถึงเนื้อไม้
• วางมอส หรือวัสดุตอน ครอบจุดที่มีร่องน้ำเลี้ยงชัดเจน
• อย่าให้ร่องนี้แห้ง ควรรักษาความชื้นสม่ำเสมอ
53 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร