การฟื้นรากเสียของมะนาว เป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะรากที่เสียจะทำให้ต้นไม่สามารถดูดน้ำหรือธาตุอาหารได้ ส่งผลให้ใบเหี่ยว ใบร่วง ต้นโทรม หยุดการเจริญเติบโต และอาจยืนต้นตายได้ถ้าไม่รีบแก้ไข

วิธีฟื้นรากเสียของต้นมะนาว

1. สำรวจอาการให้แน่ชัด

อาการที่บ่งชี้ว่ารากเสีย:

• ใบซีด เหี่ยว ร่วง

• แตกยอดใหม่ไม่ได้

• รดน้ำแล้วไม่ฟื้น

• โคนต้นเริ่มมีเชื้อรา หรือกลิ่นเหม็น

• เมื่อขุดดูพบว่ารากฝอยเป็นสีน้ำตาลดำ เน่า หรือไม่มีรากเล็กเลย

2. ขุดต้นมาล้างราก (กรณีในกระถางหรือลงดินได้)

• ถ้ารากเสียหนัก แนะนำให้ขุดขึ้นมาฟื้นฟูนอกดินก่อน

• ใช้มีดคมหรือกรรไกรตัดแต่งรากเน่าทิ้ง ให้เหลือเฉพาะรากขาว/แข็งแรง

• ล้างรากให้สะอาดด้วยน้ำสะอาด

• แช่ในสารฆ่าเชื้อราราก เช่น น้ำส้มควันไม้ 1:100 น้ำปูนใสเจือจาง หรือสารไตรโคเดอร์มา (ผสมน้ำอุ่นเล็กน้อย) แช่ไว้ประมาณ 30 นาที–1 ชั่วโมง

3. ฟื้นในที่ปลอดภัย (กระถางหรือถุงชำ)

• ใช้ดินผสมใหม่ โปร่งระบายน้ำดี (เช่น ดินปลูก + แกลบดำ + ขี้เถ้าแกลบ)

• ปลูกในถุงชำหรือกระถางที่ไม่ใหญ่มาก เพื่อให้รากฟื้นตัวเร็ว

• รดน้ำผสมฮอร์โมนเร่งราก (เช่น น้ำมะพร้าวอ่อน หรือฮิวมิค แอซิด)

• วางในที่แสงรำไร ไม่ให้โดนแดดจัด 7–14 วัน

4. เสริมด้วยน้ำหมักธรรมชาติเร่งราก

สูตรเร่งราก (ธรรมชาติ)

สูตร 1:

• น้ำมะพร้าวอ่อน 1 แก้ว + น้ำเปล่า 2 ลิตร

• รดทุก 3–5 วัน

สูตร 2:

• ฮิวมิคจากใบไม้หมัก / น้ำหมักกล้วยหอมเจือจาง

• รดรอบโคนหรือพ่นรากช่วงเย็น

5. ดูแลจนรากเดิน แล้วจึงย้ายกลับ

• ประมาณ 2–4 สัปดาห์ หากต้นเริ่มแตกยอดใหม่ แสดงว่ารากฟื้นแล้ว

• เมื่อต้นเริ่มแข็งแรง ให้ย้ายกลับลงแปลง/กระถางใหม่ และบำรุงด้วยปุ๋ยอินทรีย์

คำแนะนำเพิ่มเติม

• อย่าใส่ปุ๋ยเคมีในช่วงฟื้นรากเด็ดขาด เพราะรากยังอ่อน

• หลีกเลี่ยงการรดน้ำแฉะเกินไป ให้แค่พอชื้น

• ถ้ามีโรคในดินเดิม ควรเปลี่ยนดินปลูกใหม่ทั้งหมด

405 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร