การแบ่งเซลล์ของมะนาว

การแบ่งเซลล์ของมะนาว เป็นกระบวนการที่สำคัญ ในการเจริญเติบโตของต้นมะนาว เพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ใหม่และ ขยายขนาดของเนื้อเยื่อส่วนต่าง ๆ โดยทั่วไป กระบวนการแบ่งเซลล์ในพืช รวมทั้งมะนาว จะเกิดขึ้นใน จุดแบ่งเซลล์ที่เรียกว่า เมอริสเต็ม (Meristematic tissue)

1. ชนิดของการแบ่งเซลล์ในมะนาว

ไมโอซิส (Meiosis)

• เป็นการแบ่งเซลล์แบบลดจำนวนโครโมโซมครึ่งหนึ่ง

• เกิดในเซลล์สืบพันธุ์ (เช่น ในดอกเพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์ เช่น เกสรตัวเมียและตัวผู้)

• สร้างความหลากหลายทางพันธุกรรม

ไมโทซิส (Mitosis)

• เป็นการแบ่งเซลล์แบบแบ่งจำนวนโครโมโซมเท่าเดิม

• เกิดในเซลล์ทั่วไปเพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ใหม่สำหรับการเจริญเติบโตและซ่อมแซม

• เซลล์ลูกมีจำนวนโครโมโซมเท่ากับเซลล์แม่ (สมบูรณ์)

2. กระบวนการแบ่งเซลล์แบบไมโทซิสในมะนาว

แบ่งเป็น 4 ขั้นตอนหลัก:

ขั้นตอน ลักษณะ
1. โปรเฟส (Prophase) โครโมโซมขดตัวหนา ชัดเจน เยื่อหุ้ม นิวเคลียสเริ่มสลาย
2. เมตาเฟส (Metaphase) โครโมโซมเรียงตัวบนแถวศูนย์กลางของเซลล์ (แผ่นเมตาเฟส)
3. แอนาเฟส (Anaphase) โครโมโซมพี่น้องแยกออกจากกัน เคลื่อนที่ไปยังขั้วตรงข้ามของเซลล์
4. เทโลเฟส (Telophase) เยื่อหุ้มนิวเคลียสใหม่ก่อตัว เซลล์เริ่มแยกออกเป็นสองเซลล์

3. จุดแบ่งเซลล์ในต้นมะนาว

ปลายยอดอ่อน (Apical meristem)

• จุดเจริญเติบโตของยอดและราก

• ทำให้ต้นยาวขึ้น

เมอริสเต็มข้าง (Lateral meristem)

• ทำให้ลำต้นและกิ่งขยายเส้นผ่านศูนย์กลาง (เพิ่มความหนา)

เมอริสเต็มอินเตอร์คาลารี่ (Intercalary meristem)

• พบตามส่วนฐานของกิ่งหรือใบ ทำให้ส่วนเหล่านี้ยืดออกได้

4. ความสำคัญ

• การแบ่งเซลล์ที่สมดุลและถูกต้อง ส่งผลให้มะนาวเจริญเติบโตดี

• ถ้าการแบ่งเซลล์ผิดปกติ อาจทำให้กิ่ง ใบ หรือรากผิดรูป หรือแคระแกร็น

• ฮอร์โมนพืช เช่น ออกซิน (Auxin), ไซโตไคนิน (Cytokinin) ช่วยควบคุมการแบ่งเซลล์และการเจริญเติบโต

21 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร