การแบ่งเซลล์ของมะนาว
การแบ่งเซลล์ของมะนาว เป็นกระบวนการที่สำคัญ ในการเจริญเติบโตของต้นมะนาว เพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ใหม่และ ขยายขนาดของเนื้อเยื่อส่วนต่าง ๆ โดยทั่วไป กระบวนการแบ่งเซลล์ในพืช รวมทั้งมะนาว จะเกิดขึ้นใน จุดแบ่งเซลล์ที่เรียกว่า เมอริสเต็ม (Meristematic tissue)
1. ชนิดของการแบ่งเซลล์ในมะนาว
ไมโอซิส (Meiosis)
• เป็นการแบ่งเซลล์แบบลดจำนวนโครโมโซมครึ่งหนึ่ง
• เกิดในเซลล์สืบพันธุ์ (เช่น ในดอกเพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์ เช่น เกสรตัวเมียและตัวผู้)
• สร้างความหลากหลายทางพันธุกรรม
ไมโทซิส (Mitosis)
• เป็นการแบ่งเซลล์แบบแบ่งจำนวนโครโมโซมเท่าเดิม
• เกิดในเซลล์ทั่วไปเพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ใหม่สำหรับการเจริญเติบโตและซ่อมแซม
• เซลล์ลูกมีจำนวนโครโมโซมเท่ากับเซลล์แม่ (สมบูรณ์)
2. กระบวนการแบ่งเซลล์แบบไมโทซิสในมะนาว
แบ่งเป็น 4 ขั้นตอนหลัก:
ขั้นตอน | ลักษณะ |
---|---|
1. โปรเฟส (Prophase) | โครโมโซมขดตัวหนา ชัดเจน เยื่อหุ้ม นิวเคลียสเริ่มสลาย |
2. เมตาเฟส (Metaphase) | โครโมโซมเรียงตัวบนแถวศูนย์กลางของเซลล์ (แผ่นเมตาเฟส) |
3. แอนาเฟส (Anaphase) | โครโมโซมพี่น้องแยกออกจากกัน เคลื่อนที่ไปยังขั้วตรงข้ามของเซลล์ |
4. เทโลเฟส (Telophase) | เยื่อหุ้มนิวเคลียสใหม่ก่อตัว เซลล์เริ่มแยกออกเป็นสองเซลล์ |
3. จุดแบ่งเซลล์ในต้นมะนาว
ปลายยอดอ่อน (Apical meristem)
• จุดเจริญเติบโตของยอดและราก
• ทำให้ต้นยาวขึ้น
เมอริสเต็มข้าง (Lateral meristem)
• ทำให้ลำต้นและกิ่งขยายเส้นผ่านศูนย์กลาง (เพิ่มความหนา)
เมอริสเต็มอินเตอร์คาลารี่ (Intercalary meristem)
• พบตามส่วนฐานของกิ่งหรือใบ ทำให้ส่วนเหล่านี้ยืดออกได้
4. ความสำคัญ
• การแบ่งเซลล์ที่สมดุลและถูกต้อง ส่งผลให้มะนาวเจริญเติบโตดี
• ถ้าการแบ่งเซลล์ผิดปกติ อาจทำให้กิ่ง ใบ หรือรากผิดรูป หรือแคระแกร็น
• ฮอร์โมนพืช เช่น ออกซิน (Auxin), ไซโตไคนิน (Cytokinin) ช่วยควบคุมการแบ่งเซลล์และการเจริญเติบโต
21 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร