เชื้อราเข้ายอดอ่อนมะนาว เป็นปัญหาที่มักเกิดในช่วง อากาศชื้น ฝนตกหนักติดต่อกัน หรือมีแมลงเจาะยอด ทำให้ยอดที่กำลังเติบโต “เหี่ยว แห้ง ดำ ปลายงอ” และหยุดการเจริญเติบโต ถ้าไม่รีบจัดการ เชื้อราจะลุกลามสู่กิ่ง ทำให้พุ่มแหว่ง ต้นโทรม หรือแตกยอดใหม่ไม่ได้

ลักษณะอาการ “เชื้อราเข้ายอด”

เชื้อราที่พบบ่อยในยอดมะนาว

• Fusarium spp. ทำให้ยอดแห้ง ปลายเน่าดำ

• Colletotrichum spp. สาเหตุโรคแอนแทรคโนส

• Phytophthora spp. มักมาคู่กับรากเน่า โคนเน่า

• Pestalotiopsis spp. ทำให้ยอดและใบไหม้จุดเร็ว

แนวทางจัดการเชื้อราในยอดมะนาว

1. ตัดแต่งยอดที่ติดเชื้อทิ้ง

• ใช้กรรไกรสะอาด ตัดต่ำกว่าจุดที่เป็นอย่างน้อย 1–2 ข้อ

• เผาทำลาย ไม่ควรทิ้งไว้ในสวน

2. พ่นสารชีวภาพต้านเชื้อรา

ชีวภัณฑ์ที่ใช้ได้ดี:

• ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma harzianum)

• บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis)

• น้ำหมักสมุนไพร เช่น กระเทียม ข่า ตะไคร้ ใบยาสูบ

สูตรธรรมชาติแนะนำ:

– กระเทียม 3 หัว

– ข่าแก่ 1 แง่ง

– เหล้าขาว 100 ซีซี

– น้ำ 5 ลิตร

– บดละเอียด หมัก 1 คืน กรองก่อนพ่น

– อัตรา: พ่นทุก 3–5 วัน / พ่นเฉพาะยอดในช่วงเช้า

3. เสริมแคลเซียม–โบรอน ทางใบ

• เพื่อให้ยอดใหม่แข็งแรง ต้านเชื้อราได้ดี

• ใช้น้ำหมักไข่ + น้ำซาวข้าว (เจือจางดี)

4. ควบคุมความชื้นบริเวณยอด

• หมั่นตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง อากาศถ่ายเท

• คลุมโคนต้นด้วยฟาง ไม่ให้ชื้นใกล้โคนเกินไป

• หลีกเลี่ยงการรดน้ำพรมยอดโดยตรง

5. ควบคุมแมลงเจาะยอด (เพลี้ยไฟ / ไรแดง)

• เพราะแผลจากแมลง = จุดอ่อนที่เชื้อราเข้า

• ใช้น้ำหมักสะเดา + ยาเส้น + เหล้าขาว พ่นหลังฝน

ระยะเห็นผล:

• อาการหยุดลุกลามภายใน 3–5 วัน (ถ้าตัดยอดติดเชื้อและพ่นชีวภัณฑ์เร็ว)

• ยอดใหม่จะแตกใน 10–15 วัน หากต้นยังแข็งแรงและรากดี

21 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร