มะนาวไม่ตอบสนองปุ๋ย

เมื่อต้นมะนาวไม่ตอบสนองต่อปุ๋ย ใส่ไปเท่าไรก็ไม่แตกยอด ใบไม่เขียว ดอกไม่ออก ผลไม่โต แสดงว่า "ระบบดูดซึม" ของต้นทำงานไม่ปกติ ไม่ใช่แค่เรื่อง "สูตรปุ๋ยไม่ตรง" เท่านั้น แต่เกี่ยวกับ สภาพราก ดิน และการลำเลียงอาหารภายในต้นด้วย

สาเหตุหลักที่ “ต้นมะนาวไม่ตอบสนองปุ๋ย”

กลุ่มปัญหา รายละเอียด
รากไม่ดูดอาหาร ดินแน่น, น้ำขัง, รากขาดอากาศ รากฝอยเน่า ไม่ดูดปุ๋ย
ดินมีธาตุเกินบางชนิด เช่น ใส่ K มาก ขัดขวาง Mg, Ca, B
พืชขาดธาตุรอง–เสริม ขาด Mg, B, Zn ต้นไม่ตอบสนองแม้มี NPK
อุณหภูมิสูง/แล้งจัด พืชหยุดเจริญเติบโต ระบบลำเลียงชะงัก
มีเชื้อโรคที่ราก/ลำต้น รากเน่า (ไฟทอปธอรา), เชื้อรา, ไส้เดือนฝอย

แนวทางแก้ไขแบบ “เป็นระบบ”

1. ตรวจเช็ค “ระบบราก” ก่อน

จุดสังเกต วิธีดู
ใบซีด–ไม่มีแรงแตกยอด อาจรากเน่าหรือขาดอากาศ
ขุดดูรากฝอยบางส่วน ถ้าดำ ยุ่ย ไม่มีกลิ่นดิน = รากเสีย
ดินเหนียวแน่น–ไม่ร่วน อัดน้ำมาก ไม่มีอากาศรากหายใจ

วิธีแก้:

- พรวนดินรอบทรงพุ่มลึก 5–10 ซม. ผสมปุ๋ยหมัก

- ราดไตรโคเดอร์มา + น้ำหมักกระตุ้นราก

- ใส่ฮิวมิคแอซิด / ปุ๋ยอินทรีย์ปรับโครงสร้างดิน

กระตุ้นรากใหม่ให้เดินก่อนให้ปุ๋ย

สูตรน้ำหมักกระตุ้นราก (ธรรมชาติ):

- หน่อกล้วยบด 1 กก.

- น้ำมะพร้าวแก่ 1 ลิตร

- กากน้ำตาล 300 ซีซี

- น้ำ 10 ลิตร

- หมัก 7–10 วัน ราดรอบโคนต้นทุก 5–7 วัน

เพิ่มแคลเซียม–กรดอะมิโน ช่วยรากงอกใหม่

3. ให้ปุ๋ยแบบพ่นใบชั่วคราว

เมื่อรากยังอ่อนแอ ให้ปุ๋ยทางใบ (ดูดได้เร็วกว่า)

ธาตุ ตัวอย่างที่ใช้
Mg MgSO₄ (แมกนีเซียมซัลเฟต)
Fe, Zn, B ธาตุเสริมรวม (แบบ EDTA)
N ยูเรีย 0.2% หรือน้ำหมักใบเขียวเข้ม
พ่นตอนเย็นทุก 5–7 วัน ใบจะเริ่มเขียว แตกยอดใหม่

4. งดใส่ปุ๋ยเคมีเข้มข้นในช่วงนี้

หากใส่ผิดช่วง ทำให้รากเครียดเพิ่มให้เน้นฟื้นระบบดินก่อน แล้วค่อยให้ปุ๋ยชุดเลี้ยงดอก–ผล

สรุปแนวทาง

ถ้ามะนาวไม่ตอบสนองปุ๋ย ต้องเริ่มจากราก อย่ารีบเพิ่มปุ๋ยเคมี ให้ฟื้นดิน–ราก–ปากใบก่อน เมื่อระบบดูดซึมฟื้น พืชจะเริ่มตอบสนองเอง

9 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร