ตาดอกมะนาว

ตาดอกมะนาว คือ จุดกำเนิดของดอกบนต้นมะนาว ซึ่งจะพัฒนาไปเป็นดอก ผสมเกสร ผลมะนาวในที่สุด การควบคุมและกระตุ้น “การสร้างตาดอก” เป็นหัวใจสำคัญของการทำให้มะนาว ติดผลดกและตรงฤดูที่ต้องการ

ตาดอกมะนาวคืออะไร?

• ตาดอก (Floral bud) คือ ตาที่จะพัฒนาเป็นดอก ไม่ใช่ยอดใบ

• มักอยู่ที่ ซอกใบ ใบแก่ หรือปลายกิ่ง

• ตาแต่ละตาอาจเป็น “ตาดอก” หรือ “ตาใบ” ขึ้นอยู่กับสภาพต้นและสิ่งแวดล้อม

ตาดอกจะ “เกิด” หรือไม่ ขึ้นกับอะไร?

เงื่อนไขการสร้างตาดอก

เงื่อนไข รายละเอียด
1. ต้นต้องสมบูรณ์ก่อน มีใบแก่เขียวเข้ม มีอาหารสะสมในลำต้นมากพอ
2. แสงแดดจัดต่อเนื่อง แสงแดดช่วยสร้างน้ำตาลสะสมในใบ ส่งผลให้เปลี่ยนจากตาใบเป็นตาดอก
3. มีช่วง "เครียดน้ำ" หรือหยุดให้น้ำ การขาดน้ำชั่วคราว (7–15 วัน) แล้วรดน้ำใหม่ = กระตุ้นให้ตายอดกลายเป็นตาดอก
4. มีธาตุอาหารฟอสฟอรัส (P) และโพแทสเซียม (K) สูง ช่วยกระตุ้นการสะสมอาหารและกระตุ้นการสร้างตาดอก

การแยก "ตาดอก" กับ "ตาใบ"

ลักษณะ ตาดอก ตาใบ
ขนาด มักใหญ่กว่า เล็กน้อย เล็กกว่า
สี เขียวเข้มกว่าหรือป่องเล็กน้อย เขียวปกติ
ตำแหน่ง อยู่ที่ปลายกิ่งหรือซอกใบแก่ ปลายยอดอ่อนหรือกลางกิ่ง
เมื่อแทงออก แทงเป็นดอกพร้อมใบเล็ก ๆ หรือเป็นดอกเดี่ยว แทงยอดอ่อนและแตกใบเป็นชุด

เทคนิคกระตุ้นให้เกิด "ตาดอก" มะนาว

1. ให้ต้นสะสมอาหารก่อน

• ให้ปุ๋ยสูตร 15-15-15 หรือ 25-7-7 ช่วงก่อนสะสมตาดอก 30–45 วัน

• พ่นอาหารเสริมทางใบ (Mg, Mn, Zn) เพื่อให้ใบแก่เขียวเข้ม

2. งดน้ำ (สร้างความเครียด)

• งดน้ำ 7–15 วัน ขึ้นกับสภาพอากาศและดิน (อย่าให้ต้นเหี่ยว)

• รดน้ำใหม่แบบเต็มที่หลังครบระยะ → ต้นจะสะสมอาหารกระตุ้นให้แทงตาดอก

3. ให้ปุ๋ยเร่งตาดอก

• สูตร 8-24-24 หรือ 12-24-12 หรือใส่ หินฟอสเฟต + โพแทสเซียมซัลเฟต

• ช่วยให้ตาที่เตรียมจะพัฒนาไปเป็นดอกแทนที่จะเป็นยอดใบ

4. พ่นสารกระตุ้นตาดอก (ธรรมชาติหรือฮอร์โมน)

• ฮอร์โมนไข่ + น้ำตาล + สาหร่าย (ช่วยเร่งออกดอกแบบปลอดภัย)

• กรดฟุลวิค/ฮิวมิคธรรมชาติ + สาหร่ายทะเล = ช่วยให้ตาเปลี่ยนเป็นดอกเร็ว

ระยะเวลา “จากตาดอก → ดอก” มะนาว

• หลังการกระตุ้น: ประมาณ 15–25 วัน จะเริ่มเห็น ดอกเริ่มแทง จากตาดอก

• ดอกจะใช้เวลาอีก 2–3 สัปดาห์จึง บานเต็มที่

• หลังดอกบาน 1–2 วัน ถ้าผสมสำเร็จ = เริ่มติดผล

44 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร