ใบไม้แห้งที่ทับถมกันจน “ย่อยสลาย” แล้ว (กลายเป็นสีดำคล้ำ ร่วนๆ เหมือนดินผสมขุย) เราเรียกกันว่า “ฮิวมัส” หรือ ดินใบไม้ผุ ซึ่งถือว่าเป็น วัสดุปรับปรุงดินชั้นยอดในเกษตรอินทรีย์ โดยธรรมชาติแล้ว วัตถุนี้มีประโยชน์ต่อพืชมากกว่าปุ๋ยหลายชนิด เพราะมีโครงสร้างอินทรียวัตถุที่พืชดูดใช้ได้ง่าย และช่วยให้ดินมีชีวิต

ลักษณะของใบไม้ที่ย่อยสลายแล้ว (ฮิวมัสธรรมชาติ)

ประโยชน์ของใบไม้ผุ (ดินฮิวมัส)

วิธีใช้ใบไม้ย่อยสลายแล้วในสวนมะนาว

1. ใช้คลุกในดินปลูก

• คลุก 1:3 กับดินเดิมในวงบ่อหรือในหลุมปลูก

• ช่วยฟื้นดินเสื่อม เพิ่มการเดินของรากฝอย

2. ใช้รองก้นหลุมก่อนปลูกต้นใหม่

• รองประมาณ 2–3 กำมือ แล้วกลบดินบาง ๆ

• รากจะเติบโตเข้าไปหาได้ดีมาก

3. ใช้หว่านรอบโคนต้น (มะนาวโตแล้ว)

• หว่านบาง ๆ รอบทรงพุ่ม แล้วคลุมฟางไว้

• พื้นดินจะเริ่มชื้นดี รากฝอยงอกเพิ่ม

4. ทำชาหมัก (น้ำหมักใบไม้ผุ)

• สูตร: ใบไม้ผุ 1 กก. + กากน้ำตาล 2 ช้อนโต๊ะ + น้ำ 10 ลิตร หมัก 5–7 วัน ใช้รดโคนต้นหรือฉีดพ่นทางใบ (กรองก่อนพ่น)

ข้อควรระวัง

• ถ้ามีเศษพลาสติก เศษไม้แข็ง หรือใบไม้ชนิดไม่ย่อย (เช่น ใบยูคา ใบไผ่ดิบ) ควรกรองออกก่อน

• อย่าใช้มากเกินไปในกระถาง จะเก็บน้ำเกินและทำให้รากสำลัก

52 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร