ช่วงอายุของใบมะนาว

ช่วงอายุของใบมะนาว (Leaf age/stage) เป็นข้อมูลสำคัญในการจัดการสวนมะนาว ทั้งการพ่นปุ๋ยทางใบ การควบคุมโรคแมลง และการเตรียมต้นให้พร้อมออกดอก เพราะแต่ละช่วงอายุใบมีลักษณะ การดูดธาตุ การสังเคราะห์แสง และความเสี่ยงต่อโรคต่างกัน

แบ่งช่วงอายุใบมะนาวออกเป็น 4 ระยะหลัก

ระยะ อายุใบ ลักษณะสำคัญ การจัดการ
ยอดเขี้ยว ยอดอ่อน 0–7 วัน สีเขียวอ่อน, เนื้อบาง, ยอดอ่อนยังอ่อนนิ่ม เสี่ยงหนอนชอนใบ, ไม่ควรพ่นสารแรง
ใบอ่อน (วัยเจริญ) เพสลาด 7–20 วัน ใบเริ่มแข็ง สีเขียวสด, เซลล์ขยายเร็ว ดูดปุ๋ยทางใบดีที่สุด, พ่นแคลเซียม–แมกนีเซียม
ใบแก่เต็มวัย 21–90 วัน สีเขียวเข้ม แข็งหนา, สังเคราะห์แสงสูงสุด ใช้สะสมอาหาร, คุมแมลงได้ดี
ใบแก่ปลายอายุ / ใกล้ร่วง >90 วัน เริ่มซีด มีจุดเหลือง, แตกหักง่าย ควรตัดแต่งออก กระตุ้นแตกใบใหม่

รายละเอียดแต่ละช่วง

1. ยอดเขี้ยว ยอดอ่อน (0–7 วัน)

• บางมาก แตกง่าย

• ยังไม่มีคลอโรฟิลล์สมบูรณ์ → สังเคราะห์แสงต่ำ

• เป็นช่วงที่ แมลงศัตรูพืชชอบมาก เช่น หนอนชอนใบ, เพลี้ยไฟ

• ห้ามพ่นปุ๋ยหรือสารเคมีแรง ๆ

2. ใบอ่อน / วัยเจริญ เพสลาด (7–20 วัน)

• เริ่มเขียวสด ดูดธาตุทางใบได้ดีมาก

• เป็นช่วงที่เหมาะกับการ พ่นธาตุรอง–ธาตุเสริม เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม โบรอน

• ใช้ในการวางแผนเตรียมต้นก่อน “สร้างตาดอก” ได้ดี

• เหมาะพ่นสารกระตุ้นการสังเคราะห์แสง

3. ใบแก่เต็มวัย (21–90 วัน)

• สังเคราะห์แสงได้สูงสุด → เก็บสะสมอาหารให้ต้นและผล

• มีความทนโรค–แมลงสูงกว่าใบอ่อน

• ใช้เป็นตัวชี้วัดสุขภาพต้นมะนาว (เช่น สีใบ ความเงา ความแน่น)

4. ใบปลายอายุ (>90 วัน)

• เริ่มเหลือง ซีด ร่วงเองตามธรรมชาติ

• ถ้าเกิดพร้อมกันมาก → อาจมีปัญหาโรค / ขาดอาหาร / รากเน่า

• ควรตัดแต่งหรือลดใบแก่เพื่อกระตุ้นการแตกยอดใหม่

ใช้ข้อมูลนี้กับงานสวนอย่างไร?

เป้าหมาย ใบที่เหมาะสม
เร่งดอก ให้ใบเข้าสู่ “แก่เต็มวัย” พร้อมกัน → คุมแตกยอดไว้ 45–60 วัน
พ่นปุ๋ยทางใบ ใบอายุ 10–20 วัน จะดูดซึมดีสุด
ป้องกันแมลง ต้องพ่นก่อนใบเพสลาดเริ่มแตก (วางแผนล่วงหน้า 2–3 วัน)
กระตุ้นแตกยอด เด็ดยอดหรือตัดแต่งใบปลายอายุ แล้วรดน้ำกระตุ้น

21 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร