เทคนิคการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมกับปุ๋ยอินทรีย์

การใช้ ปุ๋ยเคมีร่วมกับปุ๋ยอินทรีย์ อย่างถูกวิธี เป็นเทคนิคที่ช่วยให้ต้นมะนาวได้ทั้ง “พลังเร่งโตเร็ว” จากปุ๋ยเคมี และ “สุขภาพดินดี รากแข็งแรง” จากปุ๋ยอินทรีย์ โดยไม่เสี่ยงให้ดินเสียหรือรากไหม้ในระยะยาว ซึ่งเกษตรกรมืออาชีพหลายรายนิยมใช้ระบบนี้กันมากขึ้น

เป้าหมายของการใช้ร่วมกัน

• เพิ่มผลผลิต

• ฟื้นดินไม่ให้แข็งหรือเป็นกรด

• ลดต้นทุนในระยะยาว

• ป้องกันการใช้เคมีสะสมมากเกินไป

หลักการ 4 ข้อ "ผสมให้ได้ผล ปลอดภัย ไม่โทรมดิน"

1. ใช้ปุ๋ยเคมี “พอเหมาะ” ไม่เกินอัตรา

• ใช้ตามอายุของต้น เช่น:

- ต้นเล็ก < 1 ปี: 5–10 กรัม/ต้น/ครั้ง

- ต้นให้ผลผลิต: 20–50 กรัม/ต้น/ครั้ง

• ไม่หว่านรวมกับอินทรีย์ทันที รอ “คนละเวลา”

2. ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ก่อน – เคมีตาม

• ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น มูลค้างคาว มูลไก่หมัก แกลบดิบหมัก

• ใส่รอบโคนแล้วคลุมฟาง หรือรดน้ำหมักรอบโคน

• เว้น 3–5 วัน แล้วค่อยใส่ปุ๋ยเคมีตาม

ปล่อยเวลาให้ดินย่อยสลายอินทรีย์ก่อน → ลดความร้อน/ปฏิกิริยากับเคมี

3. สลับใช้แบบเป็นรอบ

รอบการให้ปุ๋ย แนวทาง
สัปดาห์ที่ 1 ราดปุ๋ยอินทรีย์หมัก เช่น น้ำหมักกล้วย, มูลไก่หมัก
สัปดาห์ที่ 2 พ่นทางใบด้วยปุ๋ยเคมี (สูตร 0-52-34 / 13-0-46 ฯลฯ)
สัปดาห์ที่ 3 ราดจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง ฟื้นราก
สัปดาห์ที่ 4 หว่านปุ๋ยเคมีเม็ดรอบโคน (สูตร 15-15-15 หรือ 13-13-21)
ช่วยลดความเข้มข้นสะสมในดิน ทำให้ต้นไม่โทรมเร็ว

4. เติมตัวช่วยตัดเคมี

หลังให้ปุ๋ยเคมี → ใช้สารเหล่านี้เพื่อลดผลข้างเคียง:

ตัวช่วย ประโยชน์
ฮิวมิคแอซิด ปรับกรดด่าง ลดการจับตัวของเกลือเคมีในดิน
โดโลไมท์ เพิ่มแคลเซียม–แมกนีเซียม ช่วยให้ต้นไม่อ่อนแอ
จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง (PSB) ย่อยเคมีตกค้างในดิน
ไตรโคเดอร์มา ป้องกันเชื้อราในดินที่อ่อนแอจากเคมี

ตัวอย่างการใช้ร่วมใน 1 เดือน

สัปดาห์ อินทรีย์
สัปดาห์ที่ 2 พ่น 0-52-34 หรือ 13-0-46
สัปดาห์ที่ 3 จุลินทรีย์ PSB + ฮิวมิค
สัปดาห์ที่ 4 โรย 13-13-21 + โดโลไมท์

ข้อควรระวัง

• ห้ามผสมปุ๋ยเคมี + อินทรีย์ในถังเดียวพ่น (โดยเฉพาะที่หมักยังไม่สมบูรณ์)

• หลีกเลี่ยงการใช้เคมีสูตรแรงช่วงฝนตกหนัก

• ไม่ควรใส่ปุ๋ยตอนดินแฉะ → เสี่ยงรากไหม้

48 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร