ปุ๋ยจากขยะอินทรีย์ คือปุ๋ยที่ได้จากการย่อยสลายของวัสดุอินทรีย์ เช่น เศษอาหาร เศษผักผลไม้ ใบไม้แห้ง เศษหญ้า มูลสัตว์ ฯลฯ ซึ่งมีธาตุอาหารสำคัญสำหรับพืช เช่น ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม เป็นการเปลี่ยนของเสียให้กลายเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่า

แหล่งขยะอินทรีย์ที่นำมาทำปุ๋ยได้

• เศษอาหารจากครัว เช่น เปลือกผลไม้ ผักเหลือ ข้าวสุกที่บูด

• ใบไม้แห้ง หญ้าตัด

• เปลือกไข่

• มูลสัตว์ (วัว ควาย ไก่ เป็ด)

• ขี้เลื่อย แกลบ

• เศษพืชจากไร่นา

วิธีทำปุ๋ยหมักจากขยะอินทรีย์ (แบบธรรมดา)

วัสดุ

• ขยะอินทรีย์ (เศษอาหาร ผัก ผลไม้ ฯลฯ)

• วัสดุแห้ง (ใบไม้แห้ง ขี้เลื่อย)

• ดินหรือปุ๋ยเก่า (ช่วยเร่งการย่อย)

• น้ำสะอาด

ขั้นตอน

• เตรียมภาชนะหรือหลุมหมัก ควรมีฝาปิดหรืออยู่ในที่ร่ม ไม่ให้ฝนตกใส่โดยตรง

• ใส่วัสดุอินทรีย์ลงไป สลับชั้นระหว่างขยะอินทรีย์ (เปียก) กับใบไม้หรือขี้เลื่อย (แห้ง)

• รักษาความชื้น พรมน้ำให้วัสดุชื้นพอเหมาะ (ไม่เปียกแฉะจนเน่า)

• กลับกองทุก 5–7 วัน เพื่อให้อากาศหมุนเวียน ช่วยเร่งการย่อยสลาย

• สังเกตการเปลี่ยนแปลง เมื่อวัสดุเปลี่ยนเป็นดินร่วนสีน้ำตาลเข้ม ไม่มีกลิ่นเหม็น ใช้เวลาประมาณ 1–3 เดือน

เคล็ดลับเพิ่มเติม

• หากอยากให้ย่อยเร็ว สามารถเติม “น้ำหมักชีวภาพ” หรือ “จุลินทรีย์ EM” ได้

• ขยะอินทรีย์ที่มีน้ำมันหรือเนื้อสัตว์ ควรหลีกเลี่ยง เพราะจะเน่าเหม็นง่าย

• ปุ๋ยหมักควรเก็บในที่ร่ม และไม่ให้แฉะเกินไป

การนำไปใช้

• โรยรอบโคนต้นไม้

• ผสมกับดินปลูกผัก

• ใช้ปรับปรุงดินเสื่อมโทรมในแปลงเกษตร

163 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร