เมื่อมะนาวสะสมอาหารเต็มที่ แสดงว่าต้นมีความพร้อมในการ ออกดอกและติดผล ซึ่งเป็นเป้าหมายสำคัญของการดูแลต้นมะนาว โดยเฉพาะในระบบการผลิตแบบควบคุมฤดู

ลักษณะที่บ่งบอกว่ามะนาวสะสมอาหารเต็มที่แล้ว

:: ใบแก่สีเขียวเข้ม ใบมีสีเขียวเข้มเป็นมัน ไม่อ่อนหรือเหลือง

:: ใบแข็ง หนาแน่น ใบแน่น เต็มทรงพุ่ม ไม่มีอาการซีดหรือโรค

:: ไม่มีการแตกใบอ่อน ช่วงก่อนกระตุ้นออกดอก ใบอ่อนไม่แตก เพราะต้นหยุดเจริญเติบโต

:: ทรงพุ่มสมบูรณ์ ทรงพุ่มกลมแน่น กิ่งไม่หักหรือแหว่ง

:: มีแสงแดดส่องถึงทั่วพุ่ม แสงแดดเข้าถึงทุกส่วน ช่วยให้พืชสังเคราะห์แสงได้ดี

:: ยอดนิ่ง ไม่แตกยอดใหม่ แสดงว่าต้นหยุดการเจริญทางลำต้น และเริ่มสะสมคาร์โบไฮเดรตในกิ่ง

:: วัดค่าความหวาน (Brix) ที่กิ่งได้สูง สำหรับแปลงขนาดใหญ่ อาจวัดค่าน้ำตาลในกิ่งเพื่อดูการสะสมอาหาร

อาหารสะสมในต้นมะนาวประกอบด้วย

• แป้งและน้ำตาล (คาร์โบไฮเดรต): เก็บไว้ในกิ่งและราก ใช้เลี้ยงดอกและผล

• ธาตุอาหารหลักและรอง: เช่น ฟอสฟอรัส (P), โพแทสเซียม (K), แคลเซียม (Ca) ฯลฯ

เมื่อสะสมอาหารเต็มที่แล้ว ควรทำอย่างไร

1. งดน้ำประมาณ 10–15 วัน (หรือมากกว่านั้น) เพื่อกระตุ้นให้ออกดอก

2. พ่นฮอร์โมน/ปุ๋ยทางใบ ที่ช่วยกระตุ้นดอก เช่น โบรอน+ฟอสฟอรัส

3. หมั่นตรวจดูการเปลี่ยนสีของตาใบ → ตาดอก

สรุป

ต้นมะนาวที่สะสมอาหารเต็มที่ จะมีใบเขียวเข้ม ทรงพุ่มแน่น ไม่มีใบอ่อนหรือยอดใหม่ พร้อมต่อการ “กระตุ้นให้ออกดอก” เพื่อให้ได้ผลผลิตตามฤดูกาลหรือความต้องการ

32 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร