ไนโตรเจนในน้ำฝนเกิดขึ้นจากกระบวนการตามธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ โดยส่วนใหญ่ไนโตรเจนที่พบในน้ำฝนมีอยู่ในรูปของสารประกอบไนโตรเจน เช่น ไนเตรต (NO₃⁻) และแอมโมเนียม (NH₄⁺) ซึ่งมีแหล่งกำเนิดหลักดังนี้

แหล่งที่มาของไนโตรเจนในน้ำฝน

1. กระบวนการธรรมชาติ

• ฟ้าผ่า: ปฏิกิริยาเคมีระหว่างไนโตรเจน (N₂) และออกซิเจน (O₂) ในบรรยากาศระหว่างฟ้าผ่า สามารถสร้างไนตริกออกไซด์ (NO) ซึ่งต่อมาจะเปลี่ยนเป็นไนเตรตที่ละลายในน้ำฝน

• การย่อยสลายของอินทรียวัตถุในดินหรือพืช: แอมโมเนีย (NH₃) ที่ระเหยขึ้นสู่อากาศสามารถกลายเป็นแอมโมเนียม (NH₄⁺) และตกกลับลงมาพร้อมกับน้ำฝน

2. กิจกรรมของมนุษย์

• การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล (โรงงาน, รถยนต์): ปล่อยไนโตรเจนออกไซด์ (NOₓ) ซึ่งเมื่อรวมกับน้ำในอากาศจะกลายเป็นกรดไนตริก (HNO₃) และตกลงมากับน้ำฝน

• การเกษตร :: การใช้ปุ๋ยไนโตรเจนสามารถทำให้มีแอมโมเนียระเหยสู่อากาศ และกลับมาสู่พื้นดินในรูปแบบแอมโมเนียม

ผลกระทบของไนโตรเจนในน้ำฝน

• ในระบบนิเวศ :: ปริมาณไนโตรเจนสูงอาจเร่งการเจริญเติบโตของพืชบางชนิดหรือสาหร่าย (eutrophication) ซึ่งส่งผลเสียต่อความสมดุลของระบบนิเวศน้ำ

• ในดิน : อาจทำให้ดินเป็นกรด ส่งผลต่อคุณภาพของดินและการเจริญเติบโตของพืช

• ในน้ำดื่ม :: ไนเตรตในปริมาณสูงอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ โดยเฉพาะในทารก (เช่น ภาวะ methemoglobinemia หรือ “blue baby syndrome”)

800 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร