มะนาวบางสายพันธุ์ ไม่มีเมล็ด หรือมีเมล็ดน้อยมาก เพราะเกิดจาก ลักษณะทางพันธุกรรม และ กลไกการสืบพันธุ์แบบพิเศษ ของพืชชนิดนั้น ซึ่งเรียกว่า การสร้างผลแบบไม่อาศัยการปฏิสนธิ (parthenocarpy)

สรุปเหตุผลที่มะนาวบางสายพันธุ์ไม่มีเมล็ด

1. เกิดจากพันธุกรรม – พันธุ์ไร้เมล็ด (Seedless variety)

• บางสายพันธุ์ได้รับการคัดเลือกและปรับปรุงพันธุ์ให้ มีเมล็ดน้อยหรือไม่มีเลย

ตัวอย่างมะนาวไร้เมล็ดที่นิยม เช่น

• มะนาวแป้นพิจิตร2 เม็ดน้อยถึงไม่มี หลักวิชาการถือว่าไร้เมล็ด

• มะนาวตาฮิติ

2. กลไก Parthenocarpy (การสร้างผลโดยไม่ต้องผสมเกสร)

• พืชบางชนิดสามารถสร้างผลได้โดย ไม่ต้องมีการปฏิสนธิของเกสร จึงไม่มีเมล็ดเกิดขึ้น

• เป็นการกลายพันธุ์ตามธรรมชาติ หรือเกิดจากการปรับปรุงพันธุ์โดยมนุษย์

3. สภาพแวดล้อมไม่เอื้อต่อการผสมเกสร

• แม้ไม่ใช่พันธุ์ไร้เมล็ดโดยตรง แต่หากไม่มีแมลงผสมเกสร หรืออุณหภูมิ-ความชื้นไม่เหมาะสม อาจทำให้ไม่เกิดเมล็ด แม้เป็นพันธุ์ที่มีเมล็ดตามปกติ

ข้อดีของมะนาวไร้เมล็ด<ฝp>

• สะดวกในการบริโภคและแปรรูป

• นิยมในตลาด เพราะคั้นน้ำได้ง่าย

• ปลูกง่าย บางสายพันธุ์ให้ผลผลิตดีและโตเร็ว

หมายเหตุ

• มะนาวไร้เมล็ดต้อง ขยายพันธุ์ด้วยวิธีไม่ใช้เมล็ด เช่น การตอน การติดตา หรือเสียบยอด

2 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร