หมวกรากมะนาว คือ บริเวณปลายสุดของรากที่กำลังเจริญเติบโต ซึ่งมีหน้าที่สำคัญในการดูดซึมน้ำและแร่ธาตุจากดินเข้าสู่ต้นพืช หมวกราก (Root cap) มีลักษณะเฉพาะที่ช่วยให้รากสามารถชอนไชดินได้อย่างมีประสิทธิภาพ

หน้าที่ของหมวกรากมะนาว

1. ป้องกันเนื้อเยื่อเจริญ (meristem) ที่ปลายราก

• หมวกรากทำหน้าที่หุ้มและป้องกันปลายรากไม่ให้เสียหายขณะชอนไชผ่านอนุภาคดิน

• เนื้อเยื่อเจริญจะเป็นจุดที่เซลล์แบ่งตัวเพื่อให้รากยืดยาว

2. หลั่งสารเมือก (mucilage)

• ทำให้ดินรอบรากชุ่มชื้น ลื่น และช่วยให้รากไหลผ่านดินได้สะดวก

• สารเมือกยังช่วยดูดจับธาตุอาหารรอบๆ ราก

3. รับรู้แรงโน้มถ่วง (Gravitropism)

• หมวกรากมีเซลล์พิเศษที่ช่วยให้รากเจริญลงดินตามแรงโน้มถ่วง

ความสำคัญในระบบรากของมะนาว

• ต้นมะนาวมีระบบรากตื้น หมวกรากช่วยให้รากแขนงใหม่ ๆ งอกแผ่ขยายไปในแนวราบ

• หากรากเสียหายหรือหมวกรากถูกทำลาย (เช่น จากการย้ายปลูกหรือดินแน่นเกินไป) รากจะชะงักการเจริญเติบโตและดูดอาหารได้น้อยลง

ข้อควรระวังในการดูแลรากมะนาว

• อย่าขุดดินลึกหรือแรงจนกระทบหมวกราก

• หมั่นพรวนดินเบา ๆ เพื่อให้ดินโปร่ง รากใหม่จะงอกง่าย

• รักษาความชื้นที่เหมาะสมรอบโคนต้น เพื่อให้หมวกรากทำงานได้ดี

หากคุณปลูกมะนาวในกระถางหรือในวงบ่อ และต้องการให้รากงอกดี สามารถใช้ ฮอร์โมนเร่งราก หรือ จุลินทรีย์ช่วยราก เช่น ไตรโคเดอร์มา ช่วยกระตุ้นการเจริญของหมวกรากได้ครับ

21 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร