วิธีแยกแมงเต่าทองไหนมิตรไหนศัตรู
แมงเต่าทอง” มีทั้งชนิดที่เป็น มิตรของสวนมะนาว และชนิดที่เป็น ศัตรูของพืช ถ้าไม่รู้จักแยก อาจเผลอทำลายตัวดีที่ช่วยเราควบคุมเพลี้ยโดยธรรมชาติก็ได้ นี่คือแนวทาง “ดูให้รู้ว่าแมงเต่าทองตัวไหนมิตร ตัวไหนศัตรู” แบบเกษตรกรเข้าใจง่าย
วิธีแยกแมงเต่าทองมิตร-ศัตรูในสวนมะนาว
1. แมงเต่าทอง “มิตร” ของสวน (แมลงห้ำ)
คือพวกที่ช่วยกินเพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ เพลี้ยแป้ง เป็นนักล่าโดยธรรมชาติ ลักษณะสังเกตง่ายๆ
• รูปร่างกลม โค้งนูนคล้ายโดม
• สีสันสดใส เช่น ส้ม แดง เหลือง มีจุดดำ 5-10 จุด (ขึ้นอยู่กับชนิด)
• ขนาดเล็กประมาณ 3-7 มม.
• เคลื่อนไหวคล่องตัว วิ่งหรือบินไว
• มักพบใกล้ยอดอ่อนที่มีเพลี้ยอ่อนอยู่
• ตัวอ่อน จะมีลักษณะคล้ายหนอนลำตัวยาว มีตุ่มแหลม ๆ และเคลื่อนไหวไวมาก
ตัวอย่างแมงเต่าทองที่เป็นมิตรกับมะนาว
• Coccinella septempunctata (แมงเต่าทองเจ็ดจุด)
• Harmonia axyridis (แมงเต่าทองเอเชีย)
• Micraspis discolor (แมงเต่าทองกินเพลี้ยในพืชตระกูลส้ม)
ประโยชน์ : ช่วยควบคุมเพลี้ยอ่อนได้ดีมาก (กินได้วันละ 100 ตัวขึ้นไป) ลดการใช้สารเคมี รักษาสมดุลระบบนิเวศในสวน
2. แมงเต่าทอง “ศัตรูพืช” (แมลงกัดใบ)
คือพวกที่กินใบพืชโดยตรง โดยเฉพาะใบมะม่วง มะเขือ พืชตระกูลถั่ว และบางครั้งใบมะนาวอ่อน ลักษณะสังเกตง่ายๆ
• ตัวแบนกว่าพวกมิตร สีเหลืองอมน้ำตาลหรือทองแดง
• ผิวเงา เหมือนโลหะ
• ไม่มีจุดดำบนปีกหรือมีน้อยมาก
• มักจะเกาะกินใบพืช มีรอยแทะเป็นรูๆ หรือขอบใบขาด
• ตัวอ่อน มักเกาะอยู่ใต้ใบ กินเนื้อใบให้เหลือแต่เส้นกลาง
ตัวอย่างแมงเต่าทองศัตรูพืช
• Henosepilachna vigintioctopunctata (แมงเต่าทองมันฝรั่ง หรือแมงเต่าทองกินใบ)
• Epilachna vigintisexpunctata (แมงเต่าทองแตงกวา)
โทษ : กัดกินใบอ่อน ทำให้พื้นที่สังเคราะห์แสงลด ถ้าเจอมากจะทำให้ยอดชะงัก
3. เทคนิคจำง่ายสำหรับชาวสวน
| ลักษณะ | มิตร | ศัตรู |
|---|---|---|
| สี | สดใส มีจุดดำ | เหลืองน้ำตาลหรือทองแดง |
| รูปร่าง | กลม นูน | แบน เงา |
| พฤติกรรม | เดินหรือบินไว ไล่จับเพลี้ย | กินใบโดยตรง |
| ตัวอ่อน | เคลื่อนไหวไว กินเพลี้ย | เกาะนิ่งใต้ใบ กัดเนื้อใบ |
| พบที่ | ยอดอ่อนมีเพลี้ย | ใบที่เป็นรูหรือขอบแหว่ง |
4. ถ้าเจอในสวน ควรทำอย่างไร
• ก่อนพ่นยา ควรตรวจดูว่าเป็นแมงเต่าทองชนิดใด
• ถ้าเป็นพวกกินเพลี้ย อย่าไปกำจัด ให้ช่วยควบคุมแมลงแทน
• ถ้าเป็นพวกกินใบ ใช้น้ำหมักสมุนไพร (สะเดา ตะไคร้หอม ข่า) พ่นเฉพาะจุด ไม่จำเป็นต้องพ่นทั้งสวน
สรุป
“แมงเต่าทองไม่ใช่ศัตรูทั้งหมด” จำไว้ว่า ตัวกลมมีจุดคือมิตร, ตัวแบนเงาคือศัตรู รู้จักเขาไว้ เราจะได้ใช้ธรรมชาติช่วยปกป้องสวนได้อย่างชาญฉลาด
1.3k @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร