เทคนิคการ เลือกตัดกิ่งส่วนเกินของต้นมะนาว เป็นขั้นตอนสำคัญในการจัดการทรงพุ่มให้ต้นแข็งแรง ออกดอกติดผลสม่ำเสมอ และลดโรคแมลงในสวน โดยเฉพาะสวนมะนาวที่ “เน้นผลผลิตระยะยาว” ต้องรู้ว่ากิ่งแบบใด “ควรเก็บไว้” และกิ่งแบบใด “ควรตัดทิ้ง”

หลักคิดก่อนเริ่มตัด

มะนาวต้องมีโครงสร้างทรงพุ่มโปร่ง ให้แสงแดดและอากาศถ่ายเทได้ดีทั้งใน-นอกพุ่ม เป้าหมายการตัดคือกระตุ้นยอดใหม่และลดการแย่งอาหาร ทุกครั้งที่ตัดต้องคิดว่า “อาหารจะถูกส่งไปเลี้ยงส่วนไหนแทน”

เทคนิคการเลือกตัดกิ่งส่วนเกิน

1. ตัดกิ่งกระโดง (กิ่งน้ำเลี้ยง)

ลักษณะ: กิ่งพุ่งตรงขึ้น ใบเขียวเข้มแต่ไม่ออกดอก

เหตุผล: แย่งอาหารจากกิ่งออกดอกและผล

เทคนิค: ตัดชิดโคนหรือปลิดตอนยังอ่อน เพื่อไม่ให้ใช้พลังต้นมาก

2. ตัดกิ่งไขว้ กิ่งเบียด และกิ่งในทรงพุ่ม

ลักษณะ: กิ่งชนกันหรืออยู่ด้านในพุ่ม ทำให้เกิดร่มเงาและความชื้นสูง

เหตุผล: เป็นแหล่งสะสมเพลี้ย หนอนชอนใบ และโรคแคงเกอร์

เทคนิค: ตัดให้พุ่ม “โล่งกลาง” เหลือกิ่งหลัก 3-4 ทิศ (เรียกว่า ทรงพุ่มแบบถ้วยหรือชามกลับ)

3. ตัดกิ่งแห้ง-กิ่งโรค-กิ่งแมลงกัดกิน

เหตุผล: ป้องกันการแพร่ของเชื้อราและแบคทีเรีย

เทคนิค: ใช้กรรไกรหรือเลื่อยคมสะอาด ตัดแล้วทาด้วย ปูนแดง หรือสารป้องกันเชื้อรา (คอปเปอร์)

4. ตัดกิ่งที่ต่ำเกินไปหรือแตะพื้น

ลักษณะ: กิ่งที่งอกจากโคนหรือต่ำกว่า 30 ซม. จากพื้น

เหตุผล: สัมผัสดิน ชื้นง่าย เสี่ยงโรครากเน่า-โคนเน่า

เทคนิค: เก็บเฉพาะกิ่งหลักที่พุ่งเฉียงขึ้นเท่านั้น

5. ตัดกิ่งหลังเก็บเกี่ยว

ช่วงเหมาะสม: หลังเก็บผลหมดแล้ว 1-2 สัปดาห์

เหตุผล: เพื่อให้ต้นแตกยอดใหม่และเตรียมออกดอกรอบถัดไป

เทคนิค: ตัดปลายกิ่งเก่าออก 10-20 ซม. ใส่ปุ๋ยอินทรีย์หรือสูตรเสริมไนโตรเจนเล็กน้อย รดน้ำสม่ำเสมอเพื่อกระตุ้นยอด

เครื่องมือแนะนำ

• กรรไกร ARS รุ่น 120EU หรือ FELCO (ใบมีดคม ตัดเรียบ ไม่ช้ำเนื้อไม้)

• เลื่อยตัดกิ่งคมบาง (ถ้ากิ่งใหญ่กว่า 2 ซม.)

• ผ้าหรือฟองน้ำเช็ดแอลกอฮอล์ 70% ระหว่างต้น เพื่อป้องกันเชื้อโรคแพร่

เคล็ดลับระดับมืออาชีพ

• ตัดใน ช่วงเช้าหลังน้ำค้างแห้ง เพื่อให้แผลแห้งเร็ว

• อย่าตัดเยอะเกิน 30% ของพุ่มในครั้งเดียว

• หลังตัด 3-5 วัน ควรพ่น กรดอะมิโน+ธาตุรอง+ฮิวมิค เพื่อฟื้นต้น

82 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร