“การแตกของผลมะนาว” หรือ “มะนาวผลแตก” เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในสวนมะนาว โดยสามารถจำแนกลักษณะหรือ รูปแบบของการแตกของผลมะนาว ได้หลายแบบ ขึ้นอยู่กับสาเหตุและช่วงเวลาที่ผลแตกครับ

1. แตกตามยาว (Longitudinal cracking)

• ลักษณะ: ผลจะแตกเป็นรอยยาวจากขั้วไปปลายผล หรือจากกลางผลไปยังด้านใดด้านหนึ่ง

• สาเหตุหลัก: การเปลี่ยนแปลงของความชื้นในดินอย่างรวดเร็ว เช่น ดินแห้งนานแล้วได้รับน้ำมากในครั้งเดียว เปลือกผลขยายตัวไม่ทันเนื้อข้างในที่ดูดน้ำและขยายตัวอย่างรวดเร็ว

2. แตกตามขวาง (Transverse cracking)

• ลักษณะ: รอยแตกพาดขวางรอบผล คล้ายเส้นรอบวง

• สาเหตุ: การสะสมแรงดันภายในผลสูงเกินจากการดูดน้ำหรือปุ๋ยไนโตรเจนมาก ความไม่สมดุลของแคลเซียมและโบรอน ทำให้ผนังเซลล์เปลือกอ่อน

3. แตกแบบแผลเฉียงหรือแตกปลายผล (Oblique or apical cracking)

• ลักษณะ: รอยแตกเกิดเฉียง ๆ หรือเฉพาะบริเวณปลายผล (ใกล้จุกมะนาว)

• สาเหตุ: เกิดช่วงผลเริ่มแก่ใกล้เก็บเกี่ยว มีการขยายตัวของเนื้อผลมาก ความชื้นและอุณหภูมิเปลี่ยนแปลงฉับพลัน (ร้อนจัด-ฝนตกหนัก)

4. แตกเป็นรอยจุดหรือรอยฉีกเล็ก ๆ (Micro cracking)

• ลักษณะ: เป็นรอยแตกร้าวเล็ก ๆ ที่ผิว เปลือกจะหยาบและผลดูไม่สวย

• สาเหตุ: แสงแดดแรงจัด ทำให้ผิวผลร้อนแล้วเย็นเร็วในตอนเย็น ขาดธาตุแคลเซียมหรือโบรอน

สรุปสาเหตุหลักที่กระตุ้นให้มะนาวแตก

1. ความชื้นในดินไม่สม่ำเสมอ (รดน้ำไม่สม่ำเสมอ)

2. ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนมากเกินไป

3. ขาดธาตุรอง โดยเฉพาะ แคลเซียม (Ca) และ โบรอน (B)

4. แสงแดดแรงและอุณหภูมิสูง

5. การให้น้ำหลังฝนแล้งนาน

แนวทางป้องกัน

• รักษาความชื้นในดินให้สม่ำเสมอ (คลุมโคนต้นด้วยฟางหรือหญ้าแห้ง)

• ลดปุ๋ยไนโตรเจนช่วงผลโต

• เพิ่ม แคลเซียม–โบรอน (เช่น แคล-โบรทางใบทุก 15 วัน)

• พ่นสารกลุ่มซิลิกาหรือแคลเซียมทางใบช่วยให้เปลือกเหนียวขึ้น

• เลือกพันธุ์มะนาวที่เปลือกหนา เช่น แป้นรำไพ หรือพิจิตร 1 จะทนแตกได้ดีกว่า

511 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร