การวางระยะปลูกและการออกแบบแปลงมะนาวเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญมากในการทำสวนให้ได้ผลผลิตดี ดูแลง่าย และเก็บเกี่ยวสะดวกในระยะยาว โดยเฉพาะหากคุณต้องการปลูกแบบ นอกฤดู, ใช้ระบบน้ำอัตโนมัติ, หรือ ทำเกษตรผสมผสาน

หลักการวางระยะปลูกมะนาว

ระยะปลูกขึ้นอยู่กับ:

• วิธีปลูก (ปลูกลงดิน / วงบ่อ / กระถาง)

• ขนาดพื้นที่

• การใช้เครื่องจักร / รถเข็น

• ความต้องการแสงและการระบายอากาศ

1. ระยะปลูกมะนาวลงดิน (แปลงเปิด)

2. ระยะปลูกมะนาวในวงบ่อ/กระถาง

3. การออกแบบแปลง

ตัวอย่างแบบแปลนสวนมะนาว (100 วงบ่อ)

• วางแถวละ 10 ต้น × 10 แถว → รวม 100 วง

• ระยะห่างระหว่างต้น = 3 เมตร

• มีทางเดินกว้าง 1 เมตร ทุก 2 แถว

• วางท่อประธานกลางแปลง พร้อมหัวน้ำหยดแยกแต่ละวง

• รอบนอกปลูกพืชร่วม เช่น ตะไคร้ หรือผักชี

แนะนำให้ใช้เข็มทิศจัดแปลงให้แนวแถว หันไปทางทิศเหนือ–ใต้ เพื่อรับแสงเช้า–บ่ายเท่า ๆ กัน

ระบบน้ำที่เหมาะกับแปลงมะนาว

• น้ำหยด → ควบคุมปริมาณแม่นยำ ใช้กับวงบ่อหรือกระถางได้ดี

• มินิสปริงเกอร์ → เหมาะกับปลูกลงดิน มีรัศมีน้ำกระจายกว้าง

• ระบบน้ำอัตโนมัติ → ใช้โซลินอยด์วาล์วและตั้งเวลาได้

ข้อแนะนำเพิ่มเติม

• เว้นช่องทางเดินสำหรับรถเข็นเก็บผลผลิตหรือรถพ่นยา

• ถ้าปลูกบนพื้นที่ลาดเอียง → ปลูกตามแนวระดับ (contour) เพื่อลดการพังทลายของดิน

• ใช้หญ้าคลุมดินหรือต้นกล้าพืชคลุม เช่น ถั่วพร้า รอบโคนต้นเพื่อลดวัชพืช

58 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร