“ศัตรูมะนาวยามค่ำคืน” มีอยู่จริง และหลายตัวทำลายหนักโดยที่ ชาวสวนมักไม่ทันเห็นตอนกลางวัน เพราะมันออกหากินเฉพาะช่วง หัวค่ำถึงรุ่งเช้า (18.00–05.00 น.) ผมสรุปให้เห็นภาพแบบครบ ๆ พร้อมแนวทางจัดการครับ

ศัตรูมะนาวที่ออกหากิน “ตอนกลางคืน”

1. หนอนชอนใบกลางคืน (Citrus leafminer)

• ตัวหนอนชอบชอนไชใบอ่อนในตอนกลางคืน

• กลางวันจะหลบอยู่ในรอยขดของใบ

• ใบจะมีรอย “เส้นคดสีเงิน” และบิดงอ ส่งผลให้ ใบเสียรูป ลดการสังเคราะห์แสง

วิธีจัดการ

• พ่น อีมาเมกตินเบนโซเอต หรือ อะบาเมกติน ช่วงเย็นก่อนมืด

• ใช้ชีวภัณฑ์ บีที (Bacillus thuringiensis) ก็ได้ผลดี

• ฉีดพ่นเฉพาะใบอ่อน ช่วงเริ่มแตกยอดใหม่

2. เพลี้ยไฟกลางคืน (Thrips)

• ชอบความชื้นและอุณหภูมิต่ำตอนกลางคืน

• จะกัดดูดน้ำเลี้ยงบริเวณยอดอ่อนและดอกตอนค่ำ ส่งผลให้ ยอดหงิก ดอกแห้ง ผลบิด

วิธีจัดการ

• พ่นสาร สไปโนซาด (spinosad) หรือ อีมาเมกติน ตอนเย็น

• เว้นช่วงพ่น 5–7 วัน

• ใช้ ไฟล่อแมลงสีฟ้า ตรวจจับปริมาณ

3. หอยทาก และ หอยเชอรี่บก

• ชอบขึ้นมากัดเปลือกต้นและใบอ่อนตอนกลางคืน โดยเฉพาะสวนที่ชื้น ส่งผลให้ ใบพรุน กิ่งอ่อนช้ำ

วิธีจัดการ

• เก็บด้วยมือช่วงหัวค่ำ (หลังฝนตกจะออกเยอะ)

• โรยเหยื่อเม็ด เมทัลดีไฮด์ (Metaldehyde) รอบโคน

• รักษาความสะอาดใต้ทรงพุ่ม อย่าให้มีใบกองชื้น

4. ตั๊กแตน หนอนเจาะกิ่ง และหนอนผีเสื้อกลางคืน

• เช่น หนอนคืบมะนาว, หนอนกัดใบ, หนอนเจาะกิ่ง

• ออกกัดกินตอนกลางคืน ส่งผลให้ ใบขาดกลางใบหรือขอบใบ, กิ่งมีรู

วิธีจัดการ

• ใช้ไฟส่องตรวจในตอนค่ำ (20.00–21.00 น.)

• ใช้ชีวภัณฑ์ บีที หรือ เชื้อราเมตาไรเซียม/บิวเวอเรีย พ่นตอนเย็น

• หากระบาดมาก ใช้ คลอร์ฟีนาเพอร์ (chlorfenapyr) หรือ อินดอกซาคาร์บ

5. หนู

• กัดเปลือกต้น กิ่งอ่อน หรือผลมะนาวตอนค่ำ

• มักอาศัยตามร่องสวนหรือพงหญ้า ส่งผลให้ กิ่งหัก ผลร่วง

วิธีจัดการ

• ทำความสะอาดร่องสวน ไม่ให้รก

• วางกับดักตอนหัวค่ำ

• ปล่อยศัตรูธรรมชาติ เช่น งู หรือนกเค้า นกกระปูด

เคล็ดลับ “เฝ้าสวนกลางคืน”

• ใช้ ไฟสีเหลืองหรือไฟ UV สีม่วง ล่อแมลงเพื่อดูชนิดที่ระบาด

• พ่นสารหรือชีวภัณฑ์ ก่อนพระอาทิตย์ตก (17.30–18.00 น.) เพราะแมลงจะเริ่มออกหากิน และอากาศเย็นช่วยให้สารออกฤทธิ์ได้นาน

• หากฝนตกกลางคืน ควร งดพ่นสารในวันนั้น เพื่อไม่ให้ถูกชะล้าง

สรุปภาพรวม

9 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร