เรื่อง ความผิดปกติและโรคที่พบในใบมะนาว เป็นปัญหาหลักที่เกษตรกรต้องเจอเป็นประจำ เพราะ “ใบ” คือหัวใจของการสังเคราะห์แสง ถ้าใบผิดปกติ ต้นจะสะสมอาหารเพื่อดอก - ผลไม่ได้เต็มที่ ผมแยกเป็น 3 หมวดให้อ่านง่ายครับ

1. ความผิดปกติที่เกิดจากโภชนาการ/สิ่งแวดล้อม

• ใบเหลืองจากขาดธาตุอาหาร ขาด N ใบแก่เหลืองทั้งใบ ขาด Mg ใบแก่เหลืองระหว่างเส้นใบ (interveinal chlorosis) ขาด Fe ใบอ่อนเหลือง แต่เส้นใบยังเขียว ขาด Zn ใบเล็กผิดรูป (ใบแก้ว) ขาด B ใบอ่อนเปราะ ปลายใส แตกง่าย

• ใบไหม้จากแดดจัด (sunburn) ใบมีจุดสีน้ำตาลแห้งกรอบ

• ใบไหม้จากสารเคมี/ปุ๋ยเข้มข้น ใบมีรอยด่างเป็นจุดไหม้

• ใบเหี่ยว จากขาดน้ำ หรือรากเสียหาย

2. โรคที่พบบ่อยในใบมะนาว

• โรคแคงเกอร์ (Canker)

• เกิดจากแบคทีเรีย Xanthomonas citri

• ใบมีแผลนูนเล็กน้อย ขอบสีน้ำตาล มีวงเหลืองรอบแผล

• โรคใบจุดสาหร่าย (Algal leaf spot)

• มีจุดกลมเล็ก ๆ สีเขียวเข้มถึงน้ำตาลบนใบ

• โรคใบไหม้ (Leaf blight)

• มักเกิดช่วงฝนชุก ใบมีแผลสีน้ำตาลลุกลาม

• โรคราสีชมพู (Pink disease)

• เชื้อราสีชมพูขึ้นตามกิ่ง - ใบ ทำให้ใบแห้งร่วง

• โรคราแป้ง (Powdery mildew)

• ใบอ่อนมีฝุ่นสีขาวปกคลุม ขัดง่าย ใบหงิกงอ

3. ศัตรูพืชที่ทำให้ใบผิดปกติ

• เพลี้ยไฟ ใบอ่อนหงิกงอ เป็นคลื่น

• เพลี้ยไก่แจ้ส้ม ดูดน้ำเลี้ยง ใบงอ หงิก

• หนอนชอนใบ (leaf miner) ทำให้ใบมีรอยคดเคี้ยว สีขาวเงิน

• ไรแดง ดูดน้ำเลี้ยงใต้ใบ ใบเหลืองซีด และร่วงก่อนเวลา

สรุป

• ถ้า ใบเหลืองเป็นระบบ (ทั้งต้น/ทั้งชุด) มักเกี่ยวกับธาตุอาหารหรือราก

• ถ้า ใบมีแผล/จุดเฉพาะที่ มักเป็นโรคหรือแมลง

• ถ้า ใบอ่อนบิดงอ มักเจอเพลี้ยไฟหรือขาดแคลเซียม - โบรอน

9 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร