โบรอน (Boron, B) เป็น จุลธาตุที่สำคัญต่อผนังเซลล์พืช มากที่สุดตัวหนึ่งครับ โดยเฉพาะกับพืชตระกูลส้มอย่างมะนาว เพราะโบรอนช่วยให้โครงสร้างเซลล์แข็งแรง ยืดหยุ่น และทำงานร่วมกันได้เป็นระบบ

บทบาทของโบรอน (B) ต่อผนังเซล

1. สร้างและคงความแข็งแรงของผนังเซล

• โบรอนเชื่อมโยงโมเลกุล เพคติน (pectin) โดยเฉพาะ rhamnogalacturonan II (RG-II)

• ทำให้เกิด การเชื่อมข้าม (cross-linking) ระหว่างเพคติน ผนังเซลแข็งแรง แต่ยังยืดหยุ่นพอให้เซลเจริญเติบโต

2. ควบคุมการซึมผ่านของผนังเซล

• ผนังเซลเป็นตัวกรอง (filter) ระหว่างเซลกับสภาพแวดล้อม

• การมีโบรอนเพียงพอ โครงสร้างสมดุล การเคลื่อนย้ายน้ำและสารอาหารทำได้ปกติ

3. ช่วยการยืดตัวและการแบ่งเซล

• โบรอนทำให้ผนังเซลอ่อนตัวอย่างเหมาะสมขณะเซลกำลังขยาย

• ถ้าขาด B ผนังเซลแข็งเกินไปหรือแตกง่าย ใบอ่อนบิดงอ ยอดแห้งตาย

4. ป้องกันโรคและการบาดเจ็บ

• ผนังเซลที่แข็งแรงเป็น “ด่านแรก” ป้องกันเชื้อราและแบคทีเรีย

• โบรอนช่วยให้ผนังเซลปิดแผลเร็วขึ้นเมื่อถูกทำลาย

อาการขาดโบรอนในมะนาว (B deficiency)

• ใบอ่อนหนา บิดงอ แตกเป็นร่องคล้ายถูกไฟลน

• กิ่งยอดแห้งตาย (“dieback”)

• ผลมะนาวผิวขรุขระ มีจุดน้ำตาล แข็งด้านใน (corky tissue)

• เมล็ดลีบ การติดผลลดลง

แหล่งโบรอนและการจัดการ

• ปุ๋ย โบรแอกซ์ (Borax), โซเดียมบอเรต, บอริกแอซิด

• ปุ๋ยผสมที่มี B (เช่น 15-15-15+TE ที่เติม B)

• พ่นทางใบในรูป โบรอนคีเลต (B-chelate)

• ต้องใช้ ปริมาณน้อย (200–400 กรัม/ไร่/ปี) เพราะโบรอนเกิน เป็นพิษ ใบไหม้

สรุป: โบรอนมีบทบาทสำคัญมากใน การเชื่อมโยงเพคตินในผนังเซล ทำให้ผนังเซลแข็งแรง ยืดหยุ่น และควบคุมการเจริญเติบโตของเซล ถ้าขาด ผนังเซลผิดปกติ ใบอ่อนบิดงอ กิ่งยอดแห้ง ผลมะนาวผิดรูปและคุณภาพต่ำ

12 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร