อาการ “ใบแก้ว” ของมะนาว เป็นปัญหาที่เกษตรกรมักพบ โดยเฉพาะในสวนที่มีการจัดการธาตุอาหารไม่สมดุล

ลักษณะอาการใบแก้ว

• ใบอ่อนมีสีเขียวอ่อนหรือเขียวซีด บางใสเหมือน “กระจก”

• แผ่นใบเล็ก แข็งและเปราะ ไม่ขยายเต็มที่

• ยอดอ่อนแตกสั้น ๆ คล้าย “กวัดแก้ว” หรือพุ่มแน่น

• ต้นเจริญช้า ไม่สมบูรณ์ ออกดอกติดผลยาก

สาเหตุหลัก

1. ขาดธาตุอาหาร โดยเฉพาะธาตุรองและจุลธาตุ

• ขาด สังกะสี (Zn) ใบเล็กผิดปกติ, เส้นใบชัด

• ขาด โบรอน (B) ยอดแห้งตาย ใบผิดรูป

• ขาด แคลเซียม (Ca) ใบอ่อนเปราะ ขอบไหม้

• การใช้ไนโตรเจนสูงเกินไปแต่ขาดธาตุอื่น ยิ่งทำให้ใบแก้วชัด

2. ดินเป็นกรดจัด (pH ต่ำกว่า 5.0)

• ทำให้ Ca, Mg, Zn, B ในดินถูกตรึง พืชดูดไม่ได้

3. ระบบรากเสียหาย

• รากเน่า รากฝอยน้อย ดูดอาหารและน้ำไม่เพียงพอ

4. ความชื้นไม่สมดุล

• ดินแห้งเกินไป หรือแฉะเป็นเวลานาน รากหยุดทำงาน

ผลเสียของใบแก้วต่อมะนาว

• ลดการสังเคราะห์แสง เพราะใบเล็กและบาง

• การสะสมอาหารไปเลี้ยงดอก–ผลลดลง ออกดอกยาก ผลเล็ก คุณภาพต่ำ

• ต้นอ่อนแอ ไวต่อโรคและแมลง

การจัดการแก้ไข

1. ปรับปรุงดิน

• ตรวจวิเคราะห์ดิน ปรับ pH ให้อยู่ที่ 5.5–6.5 ด้วยปูนขาว/โดโลไมต์

2. เสริมธาตุรอง–จุลธาตุ

• พ่นทางใบด้วย แคลเซียม–โบรอน + สังกะสี ช่วงใบอ่อน

• ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก เพิ่มอินทรียวัตถุ ช่วยจับธาตุอาหาร

3. ให้น้ำสม่ำเสมอ

• รักษาความชื้นดิน ไม่ให้แห้งหรือชื้นเกินไป

4. จัดสมดุลไนโตรเจน

• อย่าใส่ยูเรียหรือ 46-0-0 มากเกินไป เร่งใบแต่ไม่สมบูรณ์

สรุป: “ใบแก้ว” มะนาวคืออาการที่ใบอ่อนเล็ก บาง เหมือนแก้ว เกิดจาก ขาดธาตุรอง–จุลธาตุ โดยเฉพาะ Zn และ B รวมถึงดินเป็นกรดและรากทำงานไม่ปกติ ควรปรับปรุงดิน + เสริมธาตุอาหารทางใบ + จัดการน้ำให้สมดุล

13 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร